Budva to zabytkowe miasto oraz popularny letni kurort turystyczny w Czarnogórze, położony nad Adriatykiem w samym środku czarnogórskiego wybrzeża. Jest to jeden z najstarszych adriatyckich ośrodków miejskich, którego początki sięgają V wieku p.n.e. Jak głosi jedna z miejscowych legend Budva założona została przez wygnanego z Teb mitologicznego fenickiego herosa Kadmosa. Jakiś czas później miasto zostało przejęte przez Greków, a w 168 roku p.n.e. Budva wraz z całym regionem została podbita i zajęta przez Rzym. Po upadku Cesarstwa miasto dostało się na blisko dwa stulecia we władanie władców Księstwa Dukli i Królestwa Zety. Po nich Budva zajęta została przez dominującą w regionie Republikę Wenecką. W XV wieku miasto zostało otoczone potężnymi murami obronnymi, które częściowo zachowały się do czasów obecnych. Wtedy też wybudowana została cytadela, którą dwa stulecia później rozbudowali austriacy. Po upadku Republiki w 1797 roku miasto przejęli Habsburgowie, a po II wojnie światowej Budva stała się częścią Jugosławii, obecnie Republika Czarnogóry. Dziś miasto obok Kotoru i Herceg Novi stanowi jeden z najpopularniejszych ośrodków wypoczynkowych w Czarnogórze. Na wczasowiczów czeka tu wiele pięknych malowniczych plaż. Bogata baza hotelowa oraz liczne kluby, kasyna i dyskoteki powodują, że w sezonie letnim miasto jest wręcz oblegane przez turystów. Każdego roku pod koniec czerwca w Budvie organizowany jest festiwal muzyczny Music Festival Budva, w którym udział biorą głównie wykonawcy z sąsiednich krajów bałkańskich.
Zwiedzanie
Najstarsza cześć Budvy znajduje się na wysuniętym w morze malowniczym skalnym cyplu (niegdyś stanowił on wyspę, którą połączono ze stałym lądem). Stare miasto otoczone jest wybudowanymi przez Wenecjan pod koniec XV wieku murami obronnymi. Do jego wnętrza prowadzą dwie bramy miejskie: Morska (od północy) i Lądowa (od zachodu). Południowa część murów połączona jest z potężną cytadelą, której początki sięgają czasach kolonizacji greckiej. Z fortecy rozpościera się przepiękna panorama miasta oraz Riwiery Budvańskiej. Jednym z najcenniejszych zabytków Budvy jest okazała trójnawowa katedra św. Jana Chrzciciela (katedrala Sv. Ivana). Jej początki sięgają przełomu VIII i IX wieku, kiedy to wzniesiona została tu pierwsza świątynia. W kolejnych wiekach kościół był wielokrotnie przebudowywany i powiększany, a swój obecny kształt uzyskał w drugiej połowie XIX wieku, kiedy to dobudowana została neogotycka dzwonnica. Obecnie wieża ta stanowi jeden z najbardziej charakterystycznych elementów w panoramie Budvy. We wnętrzu katedry przechowywany jest cudowny obraz Matki Boskiej Budvańskiej. Pozostałe ważne zabytki Budvy to m.in. usytuowana naprzeciw cytadeli XIX wieczna cerkiew św. Trójcy, wzniesiony w 840 roku przez ojców Benedyktynów romański kościół Santa Marija in Puta, Dwór Biskupi, romańska cerkiew św. Sawy oraz usytuowane w dawnym kościele przyklasztornym Muzeum Archeologiczno-Etnograficzne. W sezonie letnim z miejskiego portu wypływają regularnie statki na pobliską wyspę św. Mikołaja. Swą nazwę zawdzięcza znajdującemu się na niej niewielkiemu kościołowi św. Mikołaja z XVI w. otoczonemu starym cmentarzem. Przez miejscowych wysepka nazywana jest "Hawajami" (od nazwy znajdującej się na niej letniej restauracji "Havaj").
Muzea w Budvie
- Muzeum Miejskie w Budvie (Muzej grada Budve) - znajduje się przy ulicy Petra I Petrovića 11 i prezentuje głównie różnego rodzaju przedmioty i artefakty jakie udało się odnaleźć w czasie prac archeologicznych jakie były prowadzone na terenie miasta i okolic w latach 1957-1958. Najstarsze okazy pochodzą z IV i V wieku p.n.e. Obejrzeć tu można m.in. gliniane dzbany, amfory, metalowe narzędzia, ozdoby, artykuły gospodarstwa domowego czy monety z czasów rzymskich. Jednym z ciekawszych eksponatów jest pochodzący z V wieku p.n.e. hełm z brązu, który należał do Ilirów.
- Galerii Sztuki Współczesnej (Moderna galerija Budva) - znajduje się przy ulicy Cara Dušana 19 i prezentuje głównie sztukę współczesną. Oprócz prac znanych artystów czarnogórskich obejrzeć tu można także obrazy malarzy z byłej Jugosławii. Prenetowano tu prace m.in. Petara Lubardaa, Milo Milunovića, Milana Konjovića, Peđa Milosavljevića, Zlatko Prica, Edo Murtića, Filo Filipovića, Cvetko Lainovića, Nedeljko Gvozdenovića , Nikola Graovaca, Vojo Stanića, Srđan Vukčevića czy Milana Tucovića.
Ciekawostki
- Począwszy od 886 roku przez blisko tysiąc lat Budva stanowiła siedzibę biskupstwa;
- Budva zasłynęła jako najmniejsze miasto, w którym zagrał kiedykolwiek angielski zespół rockowy The Rolling Stones.
