Valletta to zabytkowe miasto i zarazem stolica Malty, położone na malowniczym półwyspie Sceberras (północne wybrzeże wyspy) pomiędzy wcinającymi się w głąb lądu zatokami Grand Harbour i Marsamxett Harbour. Założone zostało w 1557 roku przez wielkiego mistrza zakonu joannitów Jeana Parisota de La Valette (1494-1568), tuz po Wielkim Oblężeniu przez wojska osmańskie jakie miało miejsce w 1556 roku. Głównym projektantem i planistą Valletty został znany włoski architekt Francesco Laparelli (uczeń samego Michała Anioła). Miasto usytuowane zostało na wznoszącej się na wysokość 60 metrów skale i otoczono je licznymi fortyfikacjami, bastionami oraz fosą. Jedną z pierwszych budowli Valletty był kościół Matki Boskiej Zwycięskiej. W świątyni, po śmierci pochowany został założyciel miasta Jean Parisot (w późniejszym czasie jego grobowiec przeniesiony został do konkatedry świętego Jana). Bardzo szybko Valletta stała się jednym z ważniejszych ośrodków miejskich wyspy. Powstał tu m.in. jeden z największych szpitali w Europie (Sacra Infirmeria), a w 1731 roku wielki mistrz Antonio Manoel de Vilhena polecił wybudować monumentalny Teatr Manoela, który obecnie jest trzecim najstarszym teatrem na świecie. Obecnie Valletta to prężnie rozwijający się ośrodek handlowy, stanowiący polityczne serce archipelagu, skupiający najważniejsze instytucje państwowe.
Zwiedzanie
Valletta znana jest i ceniona ze swoich licznych i cennych zabytków. Praktycznie każdy budynek ma tu swoją historię a całe miasto nazywane bywa bardzo często "muzeum na otwartym powietrzu". Jednym z najważniejszych zabytków Valletty jest okazała barokowa katedra św. Jana Chrzciciela (dawny kościół zakonu joannitów). Świątynia wzniesiona została w XVII wieku według projektu znanego maltańskiego architekta Girolamo Cassara (1520-1592). W jej wnętrzu warto zwrócić uwagę na uznawaną za prawdziwe arcydzieło sztuki dekorację sklepienia oraz marmurową posadzkę składającą się z 400 płyt nagrobnych, pod którymi spoczywają biskupi i bracia-rycerze. Pozostałe ważne zabytki Vallettty to m.in. wzniesiony w drugiej połowie XVI wieku symbolizujący wielkość i chwałę Joannitów monumentalny Pałac Wielkich Mistrzów (Grandmaster's Palace), wybudowany w drugiej połowie XVI wieku kościół św. Barbary (Knisja ta' Santa Barbara), XVIII wieczną bibliotekę, główną Bramę Miejską (Bieb il-Belt), barokowy kościół Matki Bożej Zwycięskiej, Zajazd Kastylijski (Berġa ta' Kastilja), pałac Casa Rocca Piccola (dom rodziny arystokratycznej de Piro), barokowy kościół św. Augustyna (Il-Knisja ta' Santu Wistin), Zajazd Aragoński (Berġa ta’ Aragona), Sacra Infermeria (dawny szpital zakonny z najdłuższym oddziałem na świecie), słynący z wielkiej kopuły kościół Karmelitów oraz zabytkowe fortyfikacje miejskie. W 1980 roku Valletta została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
