Ochryda (Охрид)

Ochryda to miasto w południowo-zachodniej Macedonii, położone nad Jeziorem Ochrydzkim, u stóp gór Galiczica. Miasto znajduje się obecnie w miejscu dwóch starożytnych ośrodków Diassarites i Lychnidos. W starożytności przebiegała tędy Via Egnatia - słynna starożytna droga rzymska, zbudowana w latach 146-120 p.n.e. na Półwyspie Bałkańskim. W 526 roku miasto zostało nawiedzone i doszczętnie zniszczone przez silne trzęsienie ziemi. Wkrótce potem z rozkazu cesarza Justyniana zostało odbudowane jako Iustiniana Prima. W czasach panowania bizantyjskiego miasto stało się centrum religijnym Macedonii. Na przełomie IX i X wieku w czasach panowania bułgarskiego Ochryda stała się ważnym ośrodkiem słowiańskiego chrześcijaństwa. Rezydujący nad jeziorem duchowni czuli, że łatwiej będzie im krzewić wiarę nie po grecku, a w miejscowym języku. Za twórców głagolicy, pierwszego pisma dostosowanego do mowy Słowian, uznaje się świętych Cyryla i Metodego. Jeden z ich uczniów, najprawdopodobniej Klemens Ochrydzki (obecny patron miasta), miał pod koniec IX w. ulepszyć ten alfabet i na cześć swego mistrza nazwać go cyrylicą. Jego wieloletni pobyt w mieście i aktywna działalność edukacyjna i tłumaczeniowa stały się fundamentem pod założenie pierwszego Słowiańskiego Uniwersytetu w Ochrydzie.

Zwiedzanie
Ochryda uznawana jest za prawdziwą perłą Bałkanów, ponieważ znajduje się tu wiele niezwykłych zabytków. Jak głoszą miejscowe plotki niegdyś stało tu 365 kościołów. Dziś jednym z symboli miasta jak i całej Macedonii jest usytuowana nad brzegiem jeziora cerkiew św. Jana Teologa w Kaneo. Źródła historyczne nie podają kiedy dokładnie została zbudowana, ale przypuszcza się że świątynia powstała w XIV lub XV stuleciu. Cerkiew została zaniedbana w czasie gdy Macedonia znajdowała się pod panowaniem tureckim, dlatego też pierwsze prace konserwatorskie przeprowadzone zostały dopiero pod koniec XIX wieku. Wtedy to przeprowadzono renowację znajdujących się w cerkwi fresków, a także wykonano nowy drewniany ikonostas. Świątynia wzniesiona jest planie wieloboku nad krawędzią klifu na skalistym półwyspie i pięknie komponuje się z jeziorem. Posiada jedną kopułę usytuowaną na ośmiobocznym bębnie, zaś od wschodu - absydę. Architektura budynku łączy elementy stylów bizantyjskiego i ormiańskiego Pozostałe ważne zabytki miasta to m.in. XI wieczna cerkiew świętej Zofii, ruiny bazyliki św. Erazma z IV wieku, cerkiew św. Pantelejmona, pozostałości twierdzy cara Samuela z X-XI wieku oraz starożytny teatr. Miasto jest rajem dla archeologów, gdyż można tu odnaleźć ślady bytowania człowieka z czasów neolitycznych i hellenistycznych. W 1980 roku Ochryda wraz z Jeziorem Ochrydzkim została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Ciekawostki
- W Ochrydzie znajduje się kolekcja przeszło ośmiuset średniowiecznych ikon wykonanych w stylu bizantyjskim, co czyni je, drugimi po Moskwie, najważniejszymi zbiorami na świecie.