Banja Luka

Kraj: Bośnia i Hercegowina
Kontynent: Europa
Kategoria: Miasta
Kanton: Republika Serbska
Populacja: 237 000
GPS: N: 44°46'0.00", E: 17°10'60.00"


Banja Luka to miasto w zachodniej części Bośni i Hercegowiny, położone nad rzeką Vrbas (dopływ Sawy). Jest to drugi co do wielkości ośrodek miejski kraju (po Sarajewie) i od niedawna także stolica Republi Serbskiej. W starożytności w miejscu obecnego miasta znajdowała się iliryjskia osada założona przez plemię Mezów. W późniejszym czasie tereny te zajęte zostały przez Rzymian, którzy wznieśli tu pierwszą twierdzę (Castra). Warownia ta została całkowicie przebudowana w XVI wieku na polecenie ówczesnego namiestnika Ferhada-paszy Sokolovica. Wtedy to Banja Luka znajdowała się pod panowaniem Tureckim. Kolejna rozbudowa twierdzy miała miejsce w latach 1995-1603 za czasów wywodzącego się z dynastii Osmanów sułtana Mehmeda III. Na przełomie XVI i XVII wieku Banja Luka była stolicą Bośni, a od 1878 roku wchodziła w skład monarchii austro-węgierskiej. W 1969 roku miasto zostało nawiedzone przez trzęsienie ziemi, które spowodowało zniszczenie przeszło 80% zabudowy miasta. Kolejnym ciężkim okresem była wojna bałkańska w czasie której zmuszeni zostali do opuszczenia miasta Muzułmanie i Chorwaci. Wtedy tez zniszczonych zostało także większość zabytkowych budowli miasta, w tym także i wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO meczet Ferhadija. Obecnie Banja Luka to ważny ośrodek turystyczny i zarazem popularne uzdrowisko z licznymi ciepłymi źródłami mineralnymi. Do najważniejszych zabytków Banja Luki zaliczyć możemy m in otoczoną murami obronnymi Twierdzę Kastel (Tvrdjava Kastel), częściowo zniszczony XVI wieczny meczet Ferhadija, wieżę zegarową, katedrę Bonawentury, meczet Arnaudi Dżamija oraz sobór Chrystusa Zbawcy.
Nazwa północnego regionu kraju, Bośnia pochodzi od przepływającej tedy rzeki Bośnia. Jest to najdłuższa rzeka która w całości przepływa przez kraj. Jej długość wynosi około 273 km. Historyczna kraina Bośnia stanowi dziś około 80% terytorium Bośni i Hercegowiny.