Tirana to stolica i zarazem największe miasto Albanii, położone u podnóża góry Dajti nad rzekami Lanë, Tiranë i Tërkuzë. Miasto założone zostało w 1614 roku przez Sulejmana Paszę Bargdżiniego. W owym czasie znajdowała się tu niewielka osada w której władca ufundował, meczet, niewielką twierdzę oraz kilka budynków użyteczności publicznej. Praktycznie do końca XIX wieku Tirana była małym i praktycznie nic nieznaczącym miastem. Sytuacja ta zmieniła się kiedy to w 1920 roku miasto zostało podniesione do rangi stolicy Albanii. Wybrano je z uwagi na centralną lokalizację oraz brak związków z silnymi klanami regionalnymi czy powiązaniami z największymi miastami w kraju. Wkrótce potem miasto zostało zelektryfikowane i rozbudowane. W okresie dwudziestolecia międzywojennego wiele inwestycji w Tiranie przeprowadzili Włosi, których wpływy Albanii były w owym czasie bardzo silne. Okres rozwoju i prosperity nie trwał jednał długo bowiem pod koniec II wojny światowej w wyniku działań zbrojnych miasto zostało praktycznie zrównane z ziemią. Po wojnie Tirana została zajęta przez komunistyczne władze na których czele stanął Enver Hodża (1908-1985). Był to najdłużej panujący w Europie komunistyczny dyktator. W czasie jego rządów w mieście wzniesiono wiele monumentalnych budowli w stylu tzw. gigantyzmu hodżańskiego. Wtedy też na południe od centrum wybudowana została nowa willowa dzielnica dostępna wyłącznie dla partyjnych notabli. Tutaj też po śmierci Hodży wybudowana została monumentalna szklana piramida, która miała się stać mauzoleum dyktatora. Samo miasto zaś zostało zabudowane bezładnie porozrzucanymi blokowiskami. Obecnie Tirana przechodzi przez proces odbudowy i odnowienia po czasach komunistycznych.
Zwiedzanie
Niestety większość zabytków Tirany zniszczona została w czasie ostatniej wojny. Najstarsze budowle miasta pochodzą z końca XVIII i początku XIX wieku. Serce Tirany stanowi rozległy Plac Skanderbega (Sheshi Skënderbej) w którego centralnym punkcie znajduje się okazały pomnik albańskiego przywódcy i bohatera narodowego Skanderbega (1405-1468). Powstał on w 1968 roku w 500 letnią rocznicę śmierci bohatera. Przy placu znajduje się także najcenniejszy i najpiękniejszy zabytek Tirany którym jest XVIII wieczny meczet Hadżi Ethem Beja. Jego założyciel i patron był mistycznym poetą żyjącym w latach 1783-1846. W czasach komunistycznych podczas rządów Envera Hodży był to jedyny czynny meczet w kraju. Niestety nie mieli do niego wstępu zwykli Albańczycy a jedynie obcokrajowcy. Dziś świątynia jest udostępniona dla wszystkich, a w jej wnętrzu podziwiać można bogate freski i sztukaterie. Pozostałe ważne zabytki i atrakcje Tirany to m.in. usytuowana w sąsiedztwie meczetu wybudowana w 1822 roku wieża zegarowa (Kulla e Sahatit), XVIII wieczny turecki Most Garbarzy (Ura e Tabakeve), XIX wieczny dom ormiański, Pałac Kultury z charakterystyczną betonową kolumnadą (obecnie siedziba opery), ukońcona niedawno prawosławna katedra, usytuowane na terenie Albańskiej Akademii Nauk Muzeum Archeologiczne, pomnik Fryderyka Chopina (jedyny pomnik obcokrajowca w Albanii) oraz usytuowany pod betonowym baldachimem jednego z wieżowców grobowiec Kaplana Paszy.
