Zamek Lipowiec w Babicach

Babice to niewielka wioska w województwie małopolskim, położona w dolinie rzeki Wisły na terenie rezerwatu przyrody "Lipowiec", około 8 km w kierunku południowym od Chrzanowa. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowany w pobliżu miasteczka na malowniczym wzgórzu (skalny grzbiet Garbu Tenczyńskiego - 362 metry n.p.m.) okazały Zamku Lipowiec. Warownia wzniesiona została w pierwszej połowie XIV wieku z polecenia biskupów krakowskich. Jej głównym zadaniem miała być ochrona przebiegającego nieopodal ważnego szlaku handlowego wiodącego z Krakowa na Śląsk. Swój obecny kształt zamek uzyskał podczas ostatniej większej przebudowy jaka miała miejsce w XV wieku. Wtedy to stanowił on rezydencję biskupów krakowskich a także pełnił rolę więzienia kościelnego w którym przetrzymywano heretyków oraz zwolenników reformacji. W 1655 roku w czasie potopu szwedzkiego zamek został zajęty przez Szwedów. To właśnie tutaj utworzyli oni jedną ze swoich głównych kwater. Niespełna dwa lata później wycofujące się wojska szwedzkie spaliły warownię. Jakiś czas później zamek został odbudowany i wykorzystywany był aż końca XVIII wieku. Wtedy to w wyniku pożaru warownia została obrócona w ruinę. Po II wojnie światowej ruiny zamku zostały zabezpieczone i udostępnione dla zwiedzających. W sezonie letnim na terenie zamku bardzo często organizowane są różnego rodzaju imprezy i wydarzenia kulturalne (m in. turnieje rycerskie, festyny czy kiermasze). Odwiedzając zamek warto także zwiedzić znajdujący się w bezpośrednim sąsiedztwie skansen architektury drewnianej. Stanowi on część Nadwiślańskiego Parku Etnograficznego

Architektura

Zamek wzniesiony został głównie z kamienia i reprezentuje styl gotycki. W skład całego założenia wchodzi czteroskrzydłowy zamek górny z wewnętrznym dziedzińcem, przedbramię oraz dobudowane pod koniec XV stulecia podzamcze na którym dawniej znajdowały się drewniane zabudowania gospodarcze (stajnie, wozownie czy domy dla służby). Charakterystycznym elementem zamku jest usytuowana w południowo-wschodnim narożniku wysoka, czterokondygnacyjna cylindryczna wieża, która dawniej nakryta była spadzistym stożkowym dachem. Dziś na jej szczycie znajduje się taras widokowy z którego rozpościera się przepiękna panorama okolicy.

Ciekawostki

• Latem 1683 roku zamek odwiedził król Jan III Sobieski (1629-1696), który zatrzymał się tutaj na odpoczynek podczas wyprawy na Wiedeń. Dziś przypomina o tym tablica pamiątkowa.