Międzyrzecki Rejon Umocniony

Międzyrzecki Rejon Umocniony (MRU) to znajdujący się w województwie Lubuskim w okolicach Międzyrzecza potężny system poniemieckich fortyfikacji. Powstał on w latach trzydziestych XX wieku w ramach projektu Ostwall (Wał Wschodni) i miał stanowić zabezpieczenie III Rzeszy przed atakiem ze wschodu. Pierwsze prace budowlane wykonane zostały już w 1932 roku w wyniku pogorszenia się stosunków politycznych z Polską. W tym czasie Polska związana była traktatem z Francją i w przypadku wojny Francusko-Niemieckiej zobowiązana była do zaatakowania Niemiec od wschodu. Cały kompleks rozciąga się na przestrzeni blisko 100 kilometrów z czego około 30 stanowi sieć połączonych ze sobą podziemnych tuneli. W czasie wybuchu II wojny światowej znajdowało się tu ponad sto połączonych korytarzami żelbetonowych bunkrów. W późniejszym czasie funkcjonowała tu podziemna fabryka w której niemiecka firma Daimler-Benz wytwarzała części do silników samolotowych. Fortyfikacje wyposażone były wszelkiego rodzaju udogodnienia takie jak wentylatory, kanalizacja czy oświetlenie. W tunelach kursowała także wąskotorowa kolejka elektryczna. Obecnie podziemia kompleksu są jednym z ważniejszych zabytków sztuki fortyfikacyjnej XX wieku w Polsce i stanowią główną atrakcję turystyczną Ziemi Lubuskiej. Największą popularnością wśród turystów cieszą się znajdujące się w Pniewie i Boryszynie podziemne trasy turystyczne. Ich zwiedzanie odbywa się w zorganizowanych grupach z przewodnikiem. W Pniewie zwiedzić można dodatkowo skansen sprzętu wojskowego oraz obejrzeć salę wystawową. W podziemiach panuje przez cały rok niska temperatura i wysoka wilgotność, dlatego należy pamiętać o zabraniu ze sobą odpowiedniej odzieży wierzchniej oraz latarek. W podziemnych tunelach znajduje się także największy w Europie rezerwat nietoperzy. Zimuje tu przeszło 30 tysięcy osobników należących do dwunastu różnych gatunków (część z nich jest zagrożona).