Jassy - panorama

Jassy to zabytkowe miasto w północno-wschodniej Rumunii, położone nad rzeką Bahlui na terenie historycznej krainy Mołdawii. Obok Bukaresztu jest to jedno z największych i najważniejszych miast w Rumunii, które zamieszkiwane jest przez przeszło 300 tysięcy osób. Wykopaliska archeologiczne prowadzone na terenie miasta wykazały, że już w VII wieku znajdowała się tu niewielkie grodzisko. Jednak najstarsze pisemne wzmianki o istniejącej tu osadzie Jasski Torg pochodzą dopiero z drugiej połowy XIV wieku. Usytuowane na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych bardzo szybko stało się ważnym ośrodkiem handlowym i kulturalnym regionu. Sprawujący kontrolę nad miastem (jak i całą Mołdawią) Turcy zabronili mieszkańcom Jassy wznoszenia zamków, które mogłyby stanowić istotny punkty oporu dla dążących do samodzielności hospodarów. Władcy mołdawscy by obejść ten zakaz rozpoczęli budowę ufortyfikowanych monastyrów, które w rezultacie utworzyły swego rodzaju pierścień wokół miasta składających się z dwóch linii obronnych. W 1565 roku miasto podniesione zostało do rangi stolicy Hospodarstwa Mołdawskiego i pozostawało nią aż do zjednoczenia Księstw Mołdawii i Wołoszczyzny, które nastąpiło w połowie XIX wieku. W nowo powstałym królestwie Rumunii Jassy pozostawało w cieniu stołecznego Bukaresztu i do czasów obecnych zawzięcie toczy prym o odzyskanie swojego dawnego statusu. Do najważniejszych zabytków Jassy należą m in. monumentalny wspaniały neogotycki Pałac Kultury (Palatul Culturii), katedra św. Paraskiewy, XV cerkiew św. Mikołaja, neobarokowy gmach Teatru Narodowego, XVII wieczna cerkiew Trzech Hierarchów, późnobarokowa Wielka Synagoga, zaprojektowany przez twórcę wieży Eiffela secesyjny gmach hotelu Traian oraz otoczony murami obronnymi Monastyr Golia.

Mihai Eminescu

Z Jassami związany był jeden z najwybitniejszych przedstawiciel rumuńskiej literatury doby romantyzmu, nowelista oraz dziennikarz - Mihai Eminescu. W latach 1874-1877 roku pracował jako dyrektor Biblioteki Centralnej w Jassach oraz był redaktorem gazety Curierul de Iaşi (Kurier Jass). Ostatnie lata swojego życia spędził w Bukareszcie gdzie pracował jako redaktor w konserwatywnym dzienniki "Timpul", z którego ideą kompletnie się nie zgadzał. Ostatecznie zmarł skłócony z życiem, pogrążony w obłędzie i niedoceniony przez żyjące wówczas osoby.

Julian Xawery Łukaszewski

W Jassy przez jakiś czas mieszkał znany polski lekarz i działacz społeczny Julian Ksawery Łukaszewski (1835-1906). Pełnił on funkcję komisarza Rządu Powstania Styczniowego na Prusy Zachodnie. Chcąc uniknąć aresztowania po upadku powstania zdecydował się opuścić ziemie polskie. Został zaocznie oskarżony razem z 149 innymi powstańcami w procesie sądowym, który rozpoczął się 7 lipca 1864 w Berlinie. Początkowo przebywał w Paryżu, później zaś przeniósł się do Jassy w Rumunii gdzie został lekarzem naczelnym w szpitalu psychiatrycznym. Cały czas też, aktywnie wspierał organizację kolonii polskich dla uchodźców.

mail

Multimedia