Warszawa to stolica i zarazem największe miasto Polski, położone na Nizinie Środkowomazowieckiej nad rzeką Wisłą. Według legendy nazwa miasta pochodzi od imion rybaka Warsa oraz jego żony Sawy. Inne źródła opowiadają się jednak za teorią według której w pierwszej swojej fazie istnienia osada nazywała się Warszewa lub Warszowa, która to nazwa wzięła się od popularnego wówczas staropolskiego imienia Warcisław. Początki Warszawy sięgają IX wieku, kiedy to na terenie dzisiejszej dzielnicy Bródno znajdował się niewielki drewniano-ziemny gród obronny. W swoim obecnym kształcie miasto zostało założone na przełomie XIII i XIV wieku, przez toruńskich kupców. W 1339 roku Warszawa została wybrana na miejsce procesu polsko-krzyżackiego o Pomorze i Kujawy, a na początku XIV stulecia osada stała się jedną z siedzib książąt mazowieckich. Po zawarciu Unii Lubelskiej w 1569 roku przez Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie małe prowincjonalne miasto leżące w pół drogi między Wilnem a Krakowem, stało się siedzibą obradowania Sejmów walnych. Ustalono także, że to właśnie pod Warszawą odbywać będą się elekcje królów. W 1596 roku po pożarze jaki strawił Zamek Królewski na Wawelu rozpoczął się proces przenoszenia dworu królewskiego Zygmunta III Wazy z Krakowa do Warszawy. Wkrótce potem Warszawa stała się jednym z najważniejszych i największych miast Polski. Lata świetności zostały przerwane przez najazd szwedzki. Kolejny rozkwit miasta przypadł na okres panowania Jana III Sobieskiego, a także na XIX wiek kiedy to nastąpił szybki rozwój kapitalizmu który przyczynił się w znacznej mierze do industrializacji miasta. Na przełomie XIX i XX wieku Warszawa pozostawała trzecim (po Moskwie i Petersburgu) miastem Cesarstwa Rosyjskiego. Jej rozwój, spowolniony dwoma powstaniami i ograniczony budową twierdzy, był kontynuowany w specyficznych warunkach, wymuszonych przez militarne znaczenie miasta. Wtedy też nastąpił prces przesuwania się centrum Warszawy ze strego miasta w okolice prowincjonalnej wówczas ulicy Marszałkowskiej. Druga wojna światowa była dla Warszawy jednym z najtragiczniejszych okresów w historii. W skutek walk i nalotów bombowych przeszło 85% miasta legło w gruzach. Zniszczony został wtedy wielowiekowy dorobek kulturalny i materialny stolicy. Po wojnie warszawskie stare miasto miasto zostało pieczołowicie odbudowane. Na początku września w 1980 roku starówka warszawska została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako wyjątkowy przykład całkowitej rekonstrukcji zespołu historycznego.
Zwiedzanie
Warszawa nie ma ściśle zdefiniowanego centrum. Nieformalnie zakłada się, że jest nim skrzyżowanie ulicy Marszałkowskiej z Alejami Jerozolimskimi. W Warszawie inaczej niż w pozostałych miastach kraju stare miasto nie stanowi centrum miasta. Mimo, że położone jest w samym sercu miasta, to nie przebiegają przez nie żadne kluczowe atrerie miejskie (poza tunelem Trasy W-Z). Serce starego miasta stanowi niewielki aczkolwiek niezwykle malowniczy rynek (o wymiarach 90 na 73 metrów), który oprócz funkcji handlowych służył niegdyś także jako tło ważnych wydarzeń historycznych, wystąpień politycznych, manifestów i publicznych egzekucji. W 1855 roku, kiedy w Warszawie uruchomiono pierwszy wodociąg miejski, pośrodku rynku (w miejscu rozebranego ratusza) ulokowano wodotrysk z pomnikiem Syrenki dłuta Konstantego Hegla. Kierując się ulicą Świętojańską od rynku dojdziemy do Placu Zamkowego, który nie zawsze był tak otwarty jak dziś. Do początku XIX stulecia otaczał go barbakan a od Traktu Królewskiego oddzielała go Brama Krakowska oraz kamienice. Ich wyburzenie otworzyło plac na ulicę Krakowskie Przedmieście. Główną budowlą przy placu jest jeden z najważniejszych zabytków Warszawy jakim jest XVI wieczny Zamek Królewski (pierwotna rezydencja książąt mazowieckich). W swojej długiej historii był on wielokrotnie grabiony i dewastowany kolejno przez wojska szwedzkie, brandenburskie, niemieckie i rosyjskie. W sąsiedztwie zamku, na samym końcu placu wznosi się wybudowana w latach 1643-1644 okazała kolumna Zygmunta III Wazy. W owym czasie był to jeden z pierwszych świeckich pomników w Polsce, który wywołał niemałe oburzenie ze strony duchowieństwa. Obecnie kolumna stanowi jeden z najważniejszych symboli i najbardziej rozpoznawalnych budowli stolicy. Od kolumny ulicami Krakowskie Przedmieście, Nowy Świat i Alejami Ujazdowskimi ciągnie się gruntownie odrestaurowany i wyłączony z ruchu kołowego (oprócz komunikacji miejskiej) Trakt Królewski. W 1994 roku wraz z historycznym zespołem starego miasta oraz Wilanowem uznany został za pomnik historii. Wzdłuż traktu wznzosi się wiele znamienitych budowli takich jak bogato zdobione kamienice (Hotel Bristol) czy imponujące kościoły (kościół św. Anny, kościół Wizytek czy bazylika Świętego Krzyża). W Warszawie znajduje się się także wiele muzeów i galerii sztuki (zarówno, państwowych, jak i prywatnych).
- Kamienne Schodki
- Muzeum Historyczne miasta stołecznego Warszawy
- Barbakan
- mury miejskie
- kamienica Salwator
- Muzeum Cechu Rzemiosł Skórzanych im. Jana Kilińskiego
- kamienica Pod św. Anną
- kamienica Fukierów
- Muzeum Literatury
- Muzeum Rzemiosł Artystycznych i Precyzyjnych
- kościół św. Marcina
- most gotycki
- kamienica Pod Pelikanem
- katedra św. Jana Chrzciciela
- Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej
- Kanonia
- Zamek Królewski
- pałac pod Blachą
- tunel Trasy W-Z
- Gnojna Góra
- pomnik Syrenki
- kolumna Zygmunta
Zamek Królewski
Zamek Królewski to okazała barokowo-klasycystyczna rezydencja w Warszawie, pełniąca obecnie funkcje muzealne i reprezentacyjne. Jego początki sięgają przełomu XIII i XIV wieku, kiedy to na skarpie wiślanej u ujścia rzeczki Kamionki (obecnie linia trasy W-Z) wzniesiono pierwszy drewniano-ziemny gród obronny. Wkrótce potem stał się on siedzibą kasztelana warszawskiego co w znacznej mierze przyczyniło się do przekształcenia go w ceglany zamek. W kolejnych wiekach warownia była sukcesywnie powiększana i rozbudowywana. W 1526 roku po bezpotomnej śmierci księcia mazowieckiego Janusza III Zamek został przejęty przez króla Zygmunta I Starego (1467-1548). W 1529 roku w rezydencji po raz pierwszy obradował sejm walny, a w 1548 roku, do swych mazowieckich dóbr oprawnych (wdowich) przeniosła się z Wawelu królowa Bona. Ostatecznie w 1569 roku mocą uchwały unijnego sejmu lubelskiego Warszawa i Zamek zostały uznane za stałe miejsce zgromadzeń sejmu Rzeczypospolitej. Swój największy okres świetności Zamek przeżywał w czasie rządów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (1732-1798). Wtedy to stara budowla przekształcona została na reprezentacyjną rezydencję monarszą, uwzględniającą estetyczne i ideologiczne koncepcje europejskiego oświecenia. W 1815 roku zamek wraz z jego wyposażeniem przejął - jako król polski - car Aleksander I. W 1832 roku w ramach represji po powstaniu listopadowym część sal zamkowych została zniszczona, inne mocno przearanżowano, a najcenniejsze dzieła sztuki (w tym weduty Warszawy Canaletta, obrazy pędzla Marcella Bacciarellego i rzeźby dłuta Andrégo Le Bruna) wywieziono do Rosji. Po wybuchu I wojny światowej, władze rosyjskie urządziły w Bibliotece Królewskiej koszary, a Galerię Owalną zaadoptowano na szpital polowy. Po odzyskaniu niepodległości Zamek stał się areną najważniejszych wydarzeń rangi państwowej i międzynarodowej. W czasie II wojny światowej zamek został najpierw we wrześniu 1939 roku wskutek bombardowań lotniczych i ostrzału artyleryjskiego spalony i ograbiony a później w 1944 roku doszczętnie zniszczony. Po wojnie decyzję o jego odbudowie podjęto dopiero w 1971 roku. Uroczyste otwarcie obiektu dla publiczności miało miejsce 31 sierpnia 1984 roku. Wtedy też w murach zamku utworzono muzeum, powołując państwową instytucję kultury Zamek Królewski w Warszawie - Pomnik Historii i Kultury Narodowej. Dla gości udostępnione są m.in. apartamenty króla Stanisława Augusta (ze słynnym Pokojem Canaletta), Pokoje Królewiczowskie, Sale Sejmowe, Pokoje Prezydentów II RP i Władz na Uchodźstwie, Galeria Arcydzieł ze zbiorami europejskiego malarstwa, rzeźby i sztuki zdobniczej czy Galeria Wettynów.
Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela
Bazylika archikatedralna pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela znajduje się na starym mieście (przy ul. Świętojańskiej 8) i jest jedną z najstarszych i najważniejszych świątyń Warszawy. To właśnie tutaj swoje kazania wygłaszał ksiądz Piotr Skarga, została zaprzysiężona Konstytucja 3 maja a Władysław IV Waza zaprzysiągł swoje pacta conventa. Początki świątyni sięgają przełomu XIII i XIV wieku, kiedy to w miejscu dzisiejszego prezbiterium wzniesiona została pierwsza drewniana kaplica zamkowa. W 1390 roku z inicjatywy księcia Janusza I Starszego została ona zastąpioną gotyckim murowanym kościołem, który stał się także miejscem pochówku książąt mazowieckich. W 1406 roku decyzją papieża Bonifacego IX świątynia podniesiona została do rangi kolegiaty a w połowie XVII wieku po prawej stronie fasady wybudowano wysoką dzwonnicę. Pod od koniec XVI wieku kolegiata stała się jednym z najważniejszych kościołów Rzeczypospolitej Polskiej. Związana z Zamkiem Królewskim w Warszawie, była świadkiem wielu historycznych wydarzeń. W XVII wieku gotycka świątynia została przebudowana w duchu baroku stając się jednocześnie jednym z najbogatszych kościołów w Polsce. W 1705 roku w kościele odbyła się koronacja króla Stanisława Leszczyńskiego a w 1764 roku koronacja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1798 roku, po utworzeniu biskupa warszawskiego, bullą Piusa VI kolegiata otrzymała tytuł katedry, a w 1817 roku podniesiona do godności archikatedry. W latach 1837-1842 przeprowadzona została gruntowna renowacja świątyni po której uzyskała ona neogotycki kształt. Głównym projektantem został wówczas znany polski inżynier budownictwa Adam Idźkowski (1798-1879). Ciężki okres świątynia przezywała w czasie II wojny światowej. Już na początku wojny we wrześniu 1939 roku została uszkodzona przez naloty bombowe Luftwaffe i ostrzał artyleryjski a w 1944 roku podczas Powstania Warszawskiego została doszczętnie zniszczona. Po wojnie katedra została odbudowana na wzór pierwotnego kościoła z XIV wieku, według projektu odbudowy autorstwa Jana Zachwatowicza oraz Marii i Kazimierza Piechotków. Fasada odbudowywanej świątyni została oparta na akwareli Zygmunta Vogla z początku XIX wieku ukazującej odsłoniętą z tynku gotycką fasadę katedry. Bazylika posiada surowe wnętrze z charakterystycznym sklepieniem gwiaździstym. Uwagę przykuwa ołtarz główny z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej oraz będące wotum Jana III Sobieskiego za zwycięstwo pod Wiedniem barokowe stalle z drewnianymi figurami świętych. W katedrze pochowano m.in. króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, księcia mazowieckiego Janusza I Starszego, prezydentów Gabriela Narutowicza i Ignacego Mościckiego oraz kardynała Stefana Wyszyńskiego i prymasa Polski Józefa Glempa.
Grób Nieznanego Żołnierza
Grób Nieznanego Żołnierza - to miejsce pochówku nieznanego żołnierza w Warszawie, znajdujące się na placu marszałka Józefa Piłsudskiego. Jego uroczyste odsłonięcie miało miejsce 2 listopada 1925 roku, pod kolumnadą Pałacu Saskiego. Wtedy to złożono tu szczątki bezimiennego żołnierza, sprowadzone podczas specjalnej ceremonii z Cmentarza Obrońców Lwowa. Idea uczczenia żołnierzy poległych na polu bitwy narodziła się we Francji po I wojnie światowej i bardzo szybko stała się impulsem dla powstania podobnej patriotycznej ambicji w prawie każdym narodzie. W czasie II wojny światowej Pałac Saski został zburzony a sam grób poważnie uszkodzony. Zaraz po wojnie grób został został odbudowany (w formie symbolu-ruiny) i ponownie odsłonięty. Obecnie stanowi on trójarkadowy fragment ocalałej kolumnady Pałacu Saskiego. Przy grobie płonie wieczny znicz i służbę pełni warta honorowa z Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego, a w święta państwowe odbywa się jej uroczysta zmiana z udziałem najwyższych władz państwa.
Kościół św. Anny
Kościół św. Anny jest jedną z najstarszych warszawskich świątyń. Powstał przy klasztorze bernardynów, który ufundowany został w pierwszej połowie XV wieku przez księżną Annę Fiodorównę. To właśnie ona za pośrednictwem Jana Kapistrana sprowadziła do Warszawy pierwszych zakonników. Kościół wzniesiony został na masywnych fundamentach, w celu zabezpieczenia murów przed usuwaniem się wysokiego stoku wiślanej skarpy. W 1578 roku królowa Anna Jagiellonka (1523-1596) ufundowała wzniesioną w sąsiedztwie świątyni okazałą dzwonnicę ze słynnymi w owym okresie w całej Koronie dzwonami. W 1611 roku przed kościołem margrabia brandenburski, elektor Jan Zygmunt Hohenzollern złożył hołd lenny Zygmuntowi III Wazie. W czasie II wojny światowej w 1944 roku kościół został spalony przez Niemców (urządzili ono tu jeden ze swoich punktów obronnych). Zniszczeniu wówczas uległ dach oraz dzwonnica. Jego gruntowna renowacja przeprowadzona została w latach 1946-1962. Zabezpieczono wówczas mury przed osuwającą się skarpą wiślaną. Budowla łączy w sobie wiele różnych styli architektonicznych, od gotyku, przez barok aż po klasycyzm. W 1788 roku fasada kościoła uzyskała styl klasycystyczny a dzwonnica reprezentuje styl neorenesansowy. Charakterystycznym elementem świątyni są bogate polichromie pokrywające całe wnętrze. Z uwagi na swoje położenie w bliskim sąsiedztwie czterech głównych uczelni Warszawy: Uniwersytetu Warszawskiego, Akademii Sztuk Pięknych, Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina oraz Akademii Teatralnej, świątynia (od 1928 roku) pełni funkcję kościoła akademickiego.
Pozostałe Zabytki w Warszawie
- Barbakan - wzniesiony został w połowie XVI wieku jako część systemu warszawskich murów miejskich. Jego głównym zadaniem było zwiększenie bezpieczeństwa wjazdu do Starej Warszawy przez Bramę Nowomiejską i zapewnienie bocznej obrony sąsiednich murów. Głównym projektantem budowli został znany architekt renesansowy Jan Baptysta z Wenecji. Co ciekawe już w chwili budowy barbakan był anachroniczny i nie spełniał poważniejszych funkcji obronnych, ówczesnej artylerii. Tylko raz w swej historii uczestniczył w obronie Warszawy. Było to w czasie potopu szwedzkiego, kiedy to wojska króla Jana Kazimierza odbijały z rąk szwedzkich. Na przełomie XVI i XVII budowla została zwieńczona renesansową attyką. W XVIII wieku barbakan został częściowo rozebrany i włączony w obręb nowo wybudowanych w jego miejscu kamienic. Całość została doszczętnie zniszczona w czasie II wojny światowej. Po wojnie barbakan został odbudowany w swojej pierwotnej postaci. Jest to ceglana budowla mająca formę wysuniętej przed fosę półokrągło zakończonej dwukondygnacyjnej bastei przejazdowej. W sezonie letnim na terenie barbakanu jest organizowana wystawa Muzeum Warszawy poświęcona murom obronnym Starej Warszawy.
- Kościół św. Ducha - jest to rzymskokatolicka świątynia w Warszawie na Nowym Mieście znajdująca się przy ulicy Długiej 3. Jej początki sięgają XIV wieku, kiedy to w sąsiedztwie miejskiego szpitala pod wezwaniem św. Ducha wzniesiony został drewniany kościołek. W połowie XV stulecia szpital przekształcony został w klasztor i nazwany "cenobium". Kościółek przetrwał aż do czasów do potopu szwedzkiego, kiedy to w wyniku działań zbrojnych został poważnie uszkodzony. W 1699 roku położono kamień węgielny pod budowę nowego kościoła, który wzniesiono w latach 1707-1717 w stylu barokowym. Głównym projektantem świątyni zostali dwaj znani architekci pochodzenia włoskiego Józef Piola i Józef Szymon Bellotti. W 1807 roku klasztor został zajęty przez wojska Napoleona Bonaparte i przekształcony w koszary. W czasie II wojny światowej podczas powstania warszawskiego na skutek bombardowania kościół został doszczętnie zniszczony, a w jego podziemiach zginęło kilkadziesiąt osób. Po wojnie świątynia została odbudowana.
- Pałac Pod Blachą - jest to późnobarokowa rezydencja Lubomirskich znajdująca się u podnóża Zamku Królewskiego. Jego początki sięgają połowy XVII stulecia, kiedy to wzniesiona została tu pierwsza budowla w postaci jednopiętrowej kamienicy. W latach 1698-1701 budynek przekształcony został w pałac dla podkomorzego wielkiego koronnego Jerzego Dominika Lubomirskiego (1665-1727). Swój obecny późnobarokowy kształt rezydencja uzyskała w czasie ostatniej większej przebudowy jaka miała miejsce w latach 1720-1730 według projektu znanego architekta Jakuba Fontany (1710-1773). Wtedy też budowla została włączona do zespołu zabudowań zamkowych. Na przełomie XVIII i XIX wieku pałac pełnił funkcję rezydencji mieszkalnej dla wybitnego męża stanu księcia Józefa Poniatowskiego (1763-1813). Pałac pod Blachą jest jednym z nielicznych warszawskich skarbów architektury, których oryginalna bryła (mimo pożaru) przetrwała II wojnę światową. Jego wnętrza skrywają Apartament Księcia Józefa Poniatowskiego, którego pomieszczeniom przywrócono oryginalny układ architektoniczny, a dzięki nagromadzeniu wielu cennych historycznych artefaktów i dzieł sztuki udało się odtworzyć także atmosferę największej świetności książęcej rezydencji. Swą nazwę pałac zawdzięcza nietypowemu w tamtych czasach pokryciu blachą miedzianą.
- Pałac Prezydencki - jest to okazała rezydencja, która znajduje się przy ulicy Krakowskie Przedmieście 46/48. Jego początki sięgają połowy XVII wieku, kiedy to wzniesiony został tu barokowy pałac w stylu rezydencji genueńskich, z pierwszym w Warszawie ogrodem typu włoskiego. W kolejnych latach budowla była kilkukrotnie przebudowywana i powiększana, a swój obecny klasycystyczny kształt uzyskała w czasie ostatniej większej modernizacji jaka przeprowadzona została na początku XIX wieku. Monumentalny gmach składa się z trzynastoosiowego, czterokondygnacyjnego korpusu głównego oraz dwóch symetrycznych dwukondygnacyjnych skrzydeł bocznych. W latach 1918–1939 w pałacu mieściła się siedziba Rady Ministrów i Prezesa Rady Ministrów, a od 1994 roku budowla stanowi oficjalną siedzibę Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W 1965 roku przed gmachem ustawiono pomnik księcia Józefa Poniatowskiego. Jest to kopia monumentu autorstwa Bertela Thorvaldsena (1770-1844) z 1832 roku, zniszczonego w grudniu 1944 roku przez Niemców.
- Bazylika św. Krzyża - to okazała barokowa świątynia znajdująca się przy ulicy Krakowskie Przedmieście 3. Jej początki sięgają przełomu XV i XVI wieku, kiedy to wybudowano tu drewnianą kaplicę. Jakiś czas później zastąpiono ją murowanym kościołem. W 1653 roku, na mocy dekretu biskupa poznańskiego Kazimierza Floriana Czartoryskiego, kościół i parafia zostały przekazane misjonarzom św. Wincentego a Paulo (sprowadzonym tu na prośbę królowej Ludwiki Marii Gonzagi). Od tego czasu świątynia stała się centralnym domem Zgromadzenia Misji w Polsce. W czasie potopu szwedzkiego kościół został doszczętnie zniszczony. Wkrótce potem odbudowano go w ówcześnie modnym barokowym stylu. W czasie rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego kościół był stołeczną świątynią równą kolegiacie św. Jana, ze względu na odbywające się tu uroczystości państwowe jak m.in. nadawanie Orderu Świętego Stanisława. Podczas II wojny światowej w 1944 roku kościół został wysadzony w powietrze przez Niemców. Po wojnie świątynia została odbudowana. Charakterystycznym elementem kościoła jest ustawiona w 1858 roku przed głównym wejściem figura Chrystusa dźwigającego krzyż.
- Kościół Wizytek - to późnobarokowa świątynia przy Krakowskim Przedmieściu 34, która wzniesiona została (etapami) w latach 1728-1762. Głównymi projektantami kościoła zostali Benedykt de Renard i Karol Bay a później prace kontynuował Jakub Fontana. Świątynia wybudowana została dla sprowadzonych tu w z Francji przez królową Ludwikę Marię Gonzagę (1611-1667) członkiń żeńskiego zakonu sióstr wizytek. Charakterystycznym elementem kościoła jest barokowa fasada. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na ołtarz główny z obrazem "Nawiedzenia" autorstwa Tadeusza Konicza (1727-1793 ) oraz ambonę w kształcie dzioba łodzi.
- Pomnik Syreny - znajduje się przy bulwarach wiślanych i wzniesiony został w latach 1938-1939 z inicjatywy ówczesnego prezydenta miasta Stefana Starzyńskiego. Autorem pomnika została polska rzeźbiarka Ludwika Nitschowa (1889-1989), a pozowała jej polska poetka, harcerka i przyszła uczestniczka powstania warszawskiego Krystyna Krahelska. Monument miał upamiętniać herb Warszawy i przyczynić się do podniesienia estetyki bulwarów wiślanych. Rzeźba przedstawia postać Syreny z uniesionym mieczem i tarczą. Na tarczy znajduje się wizerunek orła w koronie, wokół którego biegnie napis "Warszawa".
Muzea w Warszawie
- Muzeum Narodowe w Warszawie (MNW) - znajduje się przy Alejach Jerozolimskich 3 i zajmuje się gromadzeniem oraz prezentacją dzieł sztuki. Jest to jedno z największych polskich muzeów. Placówka założona została w 1862 jako Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie. W muzeum obejrzeć można m.in. sztukę starożytną (egipską, grecką, rzymską), malarstwo polskie począwszy od XIII wieku aż po XX wiek oraz galerię malarstwa obcego (sztukę włoską, francuską, holenderską, niemiecką czy rosyjską), w tym także kilka obrazów z prywatnej kolekcji Adolfa Hitlera, przekazanych muzeum przez władze amerykańskie w powojennych Niemczech. W placówce prezentowane są także zbiory numizmatyczne oraz rzemiosła artystycznego.
- Muzeum Warszawy - mieści się w jedenastu połączonych ze sobą staromiejskich kamienicach (ośmiu po stronie Dekerta na Rynku Starego Miasta i trzech przy ul. Nowomiejskiej) i prezentuje ekspozycje związane z historią Warszawy. Placówka założona została w 1936 roku jako oddział Muzeum Narodowego. W zbiorach znajdują się m.in. dwie unikalne kolekcje kolorowych fotografii wykonane podczas powstania warszawskiego przez Ewę Faryaszewską i Gerharda Wiechmanna.
- Zachęta - Narodowa Galeria Sztuki - mieści się w zabytkowym gmachu przy Placu Stanisława Małachowskiego 3 i zajmuje się est prezentacją oraz promocją sztuki współczesnej. Kolekcja stała Zachęty Narodowej Galerii Sztuki obejmuje dzieła współczesnej sztuki polskiej: malarstwa, rzeźby, instalacji, fotografii, kinematografii. Nie jest jednak ona prezentowana w formie stałej. Wystawy w Zachęcie to jedynie wystawy czasowe.
- Muzeum Powstania Warszawskiego - mieści się na terenie dawnej Elektrowni Tramwajów Miejskich przy ulicy Grzybowskiej 79 i zajmuje się dokumentowaniem oraz prezentacją historii powstania warszawskiego. Ekspozycja przedstawia walkę i codzienność powstania na tle okupacji, poprzez ukazanie złożonej sytuacji międzynarodowej, aż po powojenny terror komunistyczny i losy powstańców w PRL-u. Obejrzeć można tu m.in. broń, dokumenty, listy, przedmioty osobiste, fotografie a także mapy, tablice oraz filmy z 1944 roku.
- Muzeum Wojska Polskiego - znajduje się przy Alejach Jerozolimskich 3 i prezentuje liczne zbiory oraz eksponaty poświęcone historii wojskowości oraz historii Polski. W placówce obejrzeć można m.in. samoloty, czołgi, śmigłowce, broń palną, szable, dawne mundury, kolekcję zbroi oraz hełmów czy relikwiarz gotycki zdobyty w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku.
- Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej - znajduje się na terenie fortu IX Czerniaków przy ulicy Powsińskiej 13 i prezentuje bogatą kolekcję sprzętu wojskowego. Placówka stanowi oddział Muzeum Wojska Polskiego. Obejrzeć można tu m.in. czołgi, działa pancerne, samoloty, śmigłowce, stacje radiolokacyjne, wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych oraz inne pojazdy pancerne.
- Fotoplastikon Warszawski - mieści się w kamienicy Hoserów przy Alejach Jerozolimskich 51 i stanowi oddział Muzeum Powstania Warszawskiego. Jego powstanie datuje się na rok 1905 co czyni go jednym z najstarszych działających tego tupu urządzeń w Europie.
- Narodowe Muzeum Techniki - mieści się w południowo-zachodnim skrzydle Pałacu Kultury i Nauki przy Placu Defilad 1 i prezentuje ekspozycje z zakresu historii polskiej techniki. Obejrzeć można tu m.in. kolekcję motocykli, odbiorników radiowych (głównie pochodzących z krajowej produkcji), instrumentów geodezyjnych, przyrządów techniki biurowej, komputerów czy mechanizmów grających.
- Muzeum Fryderyka Chopina - mieści się w Zamku Ostrogskich przy ulicy Okólnik 1 i zajmuje się dokumentowaniem oraz prezentowaniem pamiątek związanych z życiem i twórczością Fryderyka Chopina. W zbiorach znajdują się m.in. liczne rękopisy, listy oraz inne pamiątki osobiste po kompozytorze, a także fotografie, wizerunki ikonograficzne, obrazy, rysunki czy grafiki.
- Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN - znajduje się przy ulicy Anielewicza 6 i zajmuje się dokumentowaniem oraz prezentacją przedmiotów oraz pamiątek związanych z historią Żydów w Polsce. Serce placówki stanowi wystawa stała, która prowadzi nas przez blisko 1000 lat historii Żydów polskich, począwszy od średniowiecza aż po czasy obecne.
- Muzeum Geologiczne - mieści się w zabytkowym gmachu Państwowego Instytutu Geologicznego przy ulicy Rakowieckiej 4 i zajmuje się gromadzeniem oraz prezentacją materiałów naukowych dotyczących budowy geologicznej Polski. Obejrzeć można tu m.in. szkielety wymarłych zwierząt z epoki lodowcowej, rekonstrukcję polskiego dinozaura - dilofozaura (Dilophosaurus wetherilli), model pustyni, bogatą kolekcje skał, liczne okazy minerałów czy skamieniałości.
- Muzeum Historii Polski (MHP) - znajduje się przy ulicy Mokotowskiej 33/35 (siedziba tymczasowa) i prezentuje ekspozycje obrazujące najważniejsze wydarzenia z polskiej historii, ze szczególnym uwzględnieniem polskich tradycji wolnościowych. Akt powołania i statut placówki podpisał 2 maja 2006 roku na Zamku Królewskim w Warszawie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kazimierz Michał Ujazdowski, w obecności premiera Kazimierza Marcinkiewicza. Zgodnie z uchwałą Rady Ministrów muzeum będzie miało siedzibę na terenie Cytadeli (w sąsiedztwie Muzeum X Pawilonu).
- Muzeum Adwokatury Polskiej - mieści się w dwóch salach w siedziby Naczelnej Rady Adwokackiej przy ulicy Świętojerskiej 16 i prezentuje zbiory dotyczące historii zawodu adwokata w Polsce od końca XVIII wieku. Obejrzeć można tu m.in. dawne togi adwokackie, archiwalne dokumenty czy pamiątki po słynnych adwokatach (fotografie, legitymacje, odznaki, dyplomy). Jednym z ciekawszych eksponatów jest oryginał pozwu sądowego z 1756 skierowanego do podstarosty sądowego województwa mińskiego Kazimierza Mikołaja Święcickiego przez Jana Dominika Czechowskiego przeciwko Adamowi Dawidowiczowi o zajazd przez niego folwarku Woyciesze, należącego do Czechowskiego.
- Centrum Interpretacji Zabytku - mieści się w zrewitalizowanej piwnicy staromiejskiej przy ulicy Brzozowej 11/13 i prezentuje historię odbudowy warszawskiego starego miasta. Placówka jest także częstym miejscem spotkań i wykładów poświęconych historii i architekturze stolicy Polski.
- Muzeum Nurkowania - mieści się w budynku dawnego Laboratorium chemiczno-farmaceutycznego "Asmidar" przy ulicy Grzybowskiej 88 i prezentuje zbiory związane z historią i techniką nurkowania oraz archeologią podwodną. Jest to jedyna tego typu placówka w Polsce i jedna z nielicznych w Europie. W muzeum obejrzeć można m.in. hełm nurka klasycznego z 1895 roku, skafandry i aparaty ratunkowe należące do załóg okrętów podwodnych, kusze do polowań pod wodą, aparat mieszankowy niemieckiej firmy Dräger czy kości z kręgosłupa wieloryba oraz ząb megalodona. Placówka regularnie organizuje także wystawy czasowe i pokazy filmowe.
- Muzeum Warszawskiej Pragi - mieści się w kompleksie budynków przy ulicy Targowej 50/52 i poświęcone jest prawobrzeżnej części miasta oraz jej dziedzictwu. Placówka podzielona jest na pięć stref tematycznych: Sala Historii Pragi, Sala Targu Praskiego, Sala Wystaw Czasowych, Praskie Świadectwa + Praskie Kultury oraz Modlitewnie żydowskie (Sala Wschodnia i Sala Zachodnia). W muzeum obejrzeć można m.in. makietę Pragi końca XVIII wieku, dawną maszynę do robienia kajzerek oraz liczne pamiątki i fotografie ukazujące bogate życie społeczne, sportowe i rekreacyjne mieszkańców.
- Muzeum Woli - mieści się w Pałacyku Aleksandra Sikorskiego przy ulicy Srebrnej 12 i zajmuje się dokumentowaniem oraz prezentacją pamiątek związanych z historią dzielnicy. Stałym elementem ekspozycji muzeum jest Gabinet Wolski w którym zgromadzono liczne pamiątki oraz dawne fotografie Woli.
- Muzeum Drukarstwa - znajduje się przy ulicy Ząbkowskiej 23/25 i prezentuje eksponaty związane ze sztuką drukarską, edytorską, graficzną i introligatorską. W placówce obejrzeć można m.in dawne maszyny drukarskie.
- Stacja Muzeum - znajduje się na terenie dworca Warszawa Główna Osobowa przy ulicy Towarowej 3 i zajmuje się gromadzeniem oraz prezentacją zabytków techniki kolejowej, takich jak tabor kolejowy czy elementy infrastruktury kolejowej. W placówce obejrzeć można także liczne pamiątki związane z historią kolejnictwa w Polsce m.in.: mapy kolejowe, modele i makiety kolejowe, sztandary stowarzyszeń pracowników kolejowych z okresu międzywojennego, zegary i zegarki, lampy, telefony i mundury kolejowe, dokumenty, fotografie itp.
- Muzeum Ordynariatu Polowego - mieści się w podziemiach katedry polowej Wojska Polskiego przy ulicy Długiej 13/15 i poświęcone jest historii katolickiego duszpasterstwa wojskowego od chrztu Polski aż do czasów współczesnych. Obejrzeć można tu m.in. dawne ołtarze polowe, paramenty liturgiczne, szaty liturgiczne używane przez biskupów polowych oraz rzemiosło artystyczne z połowy XVII stulecia.
- Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej - znajduje się przy ulicy Piwnej 31/33 i poświęcone jest historii farmacji zarówno w Warszawie jaki i całej Polsce. Wystawy stałe znajdują się w trzech salach. Obejrzeć tu można m.in. oryginalne wyposażenie apteki Marcina Olechowskiego w Wołominie oraz apteki miejskiej w Błoniu z okresu międzywojennego, wraz z tzw. pierwszym stołem aptecznym i kasą. Ponadto jest tu także kolekcja naczyń aptecznych pochodzących z apteki działającej od 1602 przy Zamku Królewskim oraz wystawa poświęcona ludowej farmacji japońskiej (dar od rodziny Kashimoto).
- Państwowe Muzeum Archeologiczne - mieście się w gmachu dawnego Arsenału Królewskiego przy ulicy Długiej 52 i prezentuje liczne znaleziska oraz artefakty jakie udało się odnaleźć w czasie prac archeologicznych prowadzonych na terenie całego kraju.
- Muzeum Azji i Pacyfiku im. Andrzeja Wawrzyniaka - mieści się w dwóch zabytkowych budynkach dawnej rzeźni miejskiej przy ulicy Solec 24 i prezentuje bogate zbiory poświęcone kulturom krajów Azji, Oceanii oraz Australii. W prezentowanej kolekcji znajdują się obiekty z krajów arabskich, przykłady tkanin i malarstwa z epoki Kadżarów z Iranu, kolekcja ubiorów, biżuterii i rękodzieła z Azji Centralnej oraz przedmioty związane z życiem i wyznaniami koczowniczych ludów Mongolii. Najliczniejszą kolekcję muzealiów stanowią obiekty z wielu wysp Indonezji, w skład której wchodzą między innymi maski, lalki teatralne, stroje i tradycyjna broń biała, w tym uważane za obdarzone magiczną mocą krisy.
- Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie - znajduje się XVIII-wiecznej kamienicy (w której w 1867 roku urodziła się Maria Skłodowska-Curie.) na starym mieście przy ulicy ul. Freta 16 i poświęcone głównie życiu i rodzinie Marii Skłodowskiej-Curie. W placówce obejrzeć można m.in. liczne przedmioty należące niegdyś do uczonej, kolekcję fotografii, znaczków, medali oraz archiwalne dokumenty.
- Muzeum Politechniki Warszawskiej - znajduje się przy ulicy Nowowiejskiej 24 i zajmuje się gromadzeniem oraz prezentacją materiałów archiwalnych i dokumentów dotyczących historii Uczelni. Ponadto obejrzeć można tu także dawną aparaturę naukową, instrumenty badawcze oraz urządzenia techniczne wykorzystywane na Politechnice. Do najstarszych i najcenniejszych eksponatów należą m.in. oryginalne, XIX-wieczne dokumenty z podpisami Staszica i Niemcewicza.
- Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego - mieści się w Pałacu Tyszkiewiczów przy ulicy Krakowskie Przedmieście 32 i dokumentuje oraz prezentuje ekspozycje związane z historią Uczelni. Obejrzeć można tu m.in. rzeźby, obrazy, pieczęcie, odznaki, dyplomy, indeksy, medale, insygnia rektorskie i profesorskie, rękopisy, aparaturę naukową oraz inne przedmioty związane z uczelnią i postaciami ją tworzącymi.
- Muzeum Katyńskie - znajduje się na terenie Cytadeli Warszawskiej przy ulicy Jana Jeziorańskiego 4 i zajmuje się gromadzeniem oraz ekspozycją przedmiotów związanych ze zbrodnia katyńską oraz losem Polaków w ZSRR. Obejrzeć można tu m.in. liczne pamiątki po zamordowanych w Katyniu, Miednoje, Charkowie i Bykowni wydobyte podczas prac ekshumacyjnych, a także fotografie, archiwalia, listy oraz inne przedmioty otrzymane od ich rodzin.
- Muzeum Policji Komendy Głównej Policji - znajduje się przy ulicy ul Orkana 14 i prezentuje ekspozycję poświęconą historii i tradycji Policji Państwowej. W placówce obejrzeć można m.in. w pełni wyposażony gabinet Komendanta Głównego Policji Państwowej z okresu międzywojennego czy mundury funkcjonariuszy.
- Muzeum Życia w PRL - znajduje się przy placu Konstytucji przy ulicy Pięknej 28/34 i prezentuje najciekawsze aspekty życia codziennego oraz historii PRL. Obejrzeć można tu m.in. dawne wnętrza mieszkań oraz bogatą kolekcję przedmiotów użytku codziennego z czasów PRL. Pośród licznych eksponatów na uwagę zasługuje m.in. Mały Fiat, dawna budka telefoniczna, adapter Bambino czy legendarna pralka Frania.
- Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego - znajduje się przy ulicy ul. Koziej 11 i zajmuje się gromadzeniem oraz prezentacją polskich i zagranicznych grafik artystycznych, malarstwa i fotografii o tematyce satyrycznej. W kolekcji znajdują się prace takich artystów jak m.in.: Maja Berezowska, Julian Bohdanowicz, Andrzej Czeczot, Honoré Daumier, Jerzy Flisak, Kazimierz Grus, Szymon Kobyliński, Franciszek Kostrzewski, Zbigniew Lengren, Eryk Lipiński, Edward Lutczyn, Andrzej Mleczko, Jan Piotr Norblin, Szczepan Sadurski, Henryk Sawka czy Zygmunt Zaradkiewicz.
- Muzeum Neonów - znajduje się na terenie dzielnicy Praga-Południe przy ulicy Mińskiej 25 i prezentuje kolekcję powojennych reklam świetnych, tzw. neonów. Większość eksponatów pochodzi z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku i niegdyś zdobiły najbardziej prestiżowe budynki w Warszawie. W muzeum obejrzeć można m.in. neony z restauracji "Szanghaj" i "Ambasador", kawiarni "Jaś i Małgosia" oraz Spółdzielczego Domu Handlowego "Sezam". Najstarszym eksponatem jest prawdopodobnie neon pochodzący z dworca Warszawa Stadion.
- Muzeum Polskiej Wódki - mieści się XIX-wiecznym w zabytkowym budynku Zakładu Rektyfikacji na terenie Centrum Praskiego Koneser i prezentuje historię, tradycję oraz miejsce Polskiej Wódki w dzisiejszym świecie. Na gości czekają interaktywne ekspozycje, prezentacje i projekcje, opowiadające historię rozwoju technologii wytwarzania wódki na przestrzeni wieków, a także wiele informacji i ciekawostek związanych z jej wpływem na kształtowanie się polskiej kultury oraz międzynarodową renomą Polskiej Wódki.
- Muzeum Wódki - znajduje się przy ulicy Wierzbowej 11 i zajmuje się dokumentowaniem oraz prezentacją historię gorzelnictwa na terenach Polski. Eksponaty przedstawiają głównie dzieje rodzin producentów, rewolucję przemysłowej oraz historię sztuki użytkowej oraz reklamę poprzez zbiór butelek, szkła, etykiet, plakatów czy szyldów reklamowych.
- Muzeum Cechu Rzemiosł Skórzanych im. Jana Kilińskiego - mieści się w zabytkowej kamienicy Szewców na starym mieście przy ulicy Wąski Dunaj 10 i prezentuje pełne wyposażenie dawnych warsztatów rękodzielniczych związanych z obróbką skóry. W zbiorach muzeum znajduje się m.in. klamra noszona przy pasie przez Jana Kilińskiego, znaleziona w piwnicach jego domu przy Szerokim Dunaju 5.
- Muzeum Ziemi Polskiej Akademii Nauk - mieści się w dwóch zabytkowych budynkach (Biały Pałacyk na Frascati i Willa Pniewskiego) przy Alei Na Skarpie 20/26, 27 i prezentuje bogatą kolekcję minerałów, skał, kamieni ozdobnych, skamieniałości roślin i zwierząt i meteorytów. Zasłużoną renomą cieszą się bogate zbiory bursztynu zaliczane do najprzedniejszych kolekcji przyrodniczych w świecie. Odrębną kategorię stanowią cenne archiwalia z zakresu historii nauk o Ziemi.
- Muzeum Legii Warszawa - mieści się na Stadionie Wojska Polskiego (pod Trybuną Północną - tzw. Żyletą) przy ulicy Łazienkowskiej 3 i poświęcone jest historii klubu Legia Warszawa. Pośród kilkuset eksponatów znajdują się tu m.in. pamiątki związane z czołowymi trenerami i zawodnikami klubu m.in. Lucjanem Brychczym, Kazimierzem Deyną i Kazimierzem Górskim, a także puchary, piłki, stroje piłkarskie, zdjęcia ze spotkań i imprez sportowych.
- Muzeum Kowalstwa - znajduje się na skraju Dolinki Służewieckiej przy ulicy Przy Grobli 84 i prezentuje w pełni wyposażoną drewnianą kuźnię z początku XX wieku z terenów Mazowsza. Placówka pełni także funkcje profesjonalnej twórczej pracowni, w której powstają różnego rodzaju dzieła sztuki użytkowej z żelaza i metalu, a także aranżacje i wykończenia przestrzeni oraz wnętrz loftowych i industrialnych.
- Centrum Pieniądza NBP - mieści się w siedzibie NBP przy ulicy Świętokrzyskiej 11/21 i prezentuje ekspozycje związane z historią i rozwojem pieniądza oraz jego funkcjami jakie pełnił na przestrzeni dziejów. W placówce zapoznać się można także z historią powstania i ewolucją systemu bankowego oraz bankowości centralnej. W muzeum obejrzeć można m.in. skarbiec ze sztabą złota, dawny bankowóz, cenne polskie numizmaty (w tym denar Bolesława Chrobrego) oraz kolekcję złotych monet z całego świata.
- Muzeum Gazowni Warszawskiej - mieści się w dawnym budynku aparatowni i tłoczni gazu przy ulicy Kasprzaka 25 i prezentuje ekspozycje związane z powstaniem i historią warszawskiej gazowni.
- Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego - znajduje się na warszawskim Wilanowie, pod kopułą Świątyni Opatrzności Bożej przy ulicy Prymasa Augusta Hlonda 1 i prezentuje ekspozycje związane z życiem i działalnością Jana Pawła II oraz prymasa Stefana Wyszyńskiego.
- Muzeum Andrzeja Struga - mieści się w przedwojennym mieszkaniu pisarza i publicysty Andrzeja Struga przy Alei Niepodległości 210/10a i prezentuje ekspozycje związane z dorobek literackim pisarza oraz jego aktywnym udziałem w życiu politycznym i społecznym przedwojennej Polski.
- Muzeum Harcerstwa - mieści się w budynku Głównej Kwatery ZHP przy ulicy Konopnickiej 6 i zajmuje się gromadzeniem oraz prezentacją pamiątek związanych z historią harcerstwa polskiego i skautingu.
- Muzeum Niepodległości - mieści się w Pałacu Przebendowskich przy Alei Solidarności 62 i zajmuje się gromadzeniem eksponatów i pamiątek dokumentujących historię dążeń niepodległościowych Polaków począwszy od powstania kościuszkowskiego do czasów współczesnych.
- Muzeum Więzienia Pawiak - znajduje się przy ulicy Dzielnej 24/26 i upamiętnia działalność więzienia Pawiak w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939-1944. W skład całego kompleksu muzealne wchodzą także filar stanowiący fragment bramy wjazdowej, wykonany z brązu Pomnik Drzewa Pawiackiego, obelisk autorstwa Zofii Pociłowskiej, oraz okalający placówkę betonowy mur z blokami piaskowca z symbolicznymi rzeźbami.
- Warszawskie Muzeum Chleba - znajduje się na Pradze-Północ przy ulicy Jadowskiej 2 i zajmuje się gromadzeniem oraz prezentacją eksponatów związanych z historią piekarnictwa i cukiernictwa. Jest to jedna z najmniejszych placówek muzealnych w Warszawie, która zajmuje zaledwie trzy pomieszczenia w garażu budynku. Obejrzeć można tu m.in. XIX-wieczną angielską maszynę do mielenia ziarna, przesiewacz do mąki z 1902 roku, urządzenie do tłoczenia pierników, gofrownice, dawne krajalnice do chleba, polską kajzerkówkę bębnową z 1920 oraz kolekcję dyplomów mistrzowskich i czeladniczych.
- Muzeum Domków Lalek, Gier i Zabawek - mieści się na starym mieście w Pałacu Bazylianów przy ulicy Podwale 15 i prezentuje kolekcję starych domów dla lalek, gier i zabawek. Placówka szczyci się jedną z największych Europie kolekcją zabawek sakralnych.
- Muzeum Ikon - mieści się na terenie starej kotłowni przy ulicy Lelechowskiej 5 i prezentuje bogatą kolekcję ikon. Część ekspozycji stanowi prawosławna Kaplica św. Męczennika Archimandryty Grzegorza.
- Muzeum nad Wisłą - znajduje się przy przy bulwarach wiślanych przy Wybrzeżu Kościuszkowskim 22 i prezentuje dorobek i przemiany sztuki polskiej XX i XXI wieku w kontekście międzynarodowym. W placówce obejrzeć można najnowsze zjawiska z dziedziny sztuk wizualnych, filmu, teatru i muzyki.
- Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa - mieści się w Koszarach Kantonistów i Stajni Kubickiego przy ulicy Agrykola 1 i prezentuje ekspozycje z zakresu tematyki przyrodniczej, łowieckiej i hipologicznej. Dla zwiedzających udostępniony jest m.in. salon myśliwski z przełomu XIX i XX wieku oraz Powozownia im. Zbigniewa Prus-Niewiadomskiego.
- Muzeum Sportu i Turystyki - znajduje się przy Wybrzeżu Gdyńskim 4 i poświęcone jest historii polskiego sportu. Obejrzeć można tu m.in. bogatą kolekcję trofeów sportowych (medali, pucharów czy dyplomów), proporczyki, sztandary a także dawne stroje i sprzęt sportowy.
- Muzeum Utracone - znajduje się przy ulicy Czerskiej 8-10 i zajmuje się dokumentowaniem oraz prezentowaniem wybrane przedmioty z listy polskich dóbr kultury zaginionych lub zagrabionych w czasie II wojny światowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
- Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL - mieści się w dawnych zabudowaniach aresztu śledczego Warszawa-Mokotów przy ulicy Rakowieckiej 37 i zajmuje się gromadzeniem oraz prezentowaniem pamiątek związanych z historią żołnierzy wyklętych, powojennego podziemia antykomunistycznego oraz organizacji niepodległościowych z czasów PRL.
- Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk - mieści się w Pałacu Kultury i Nauki przy Placu Defilad 1 i poświęcone jest ewolucji i paleontologii. Obejrzeć można tu m.in. rekonstrukcje szkieletów dinozaurów odkrytych w Mongolii, gady i płazy z Krasiejowa, praptaki czy gady morskie.
Ciekawostki
- W 1924 roku po raz pierwszy Warszawa stała się miastem w którym liczba ludności przekroczyła milion. Takich miast było wówczas na świecie 31 (obecnie jest ich 380);
- Warszawa jest jedynym miastem w obecnych granicach Polski odznaczonym Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari (a drugim w historii Polski miastem, po Lwowie);
- Jedne z najlepszych polskich czekolad i cukierków (m.in. Ptasie Mleczko) pochodzą właśnie z Warszawy. Słynna ze swoich wyrobów nie tylko w Polsce, ale i na świecie firma E. Wedel, narodziła się w stolicy w 1851 roku;
- Pierwszy tramwaj elektryczny ruszył w Warszawie w 1908 roku na trasie od placu Krasińskich do placu Unii Lubelskiej;
- W 1865 roku w warszawskim Teatrze Wielkim odbyła się prapremiera opery "Straszny dwór" z muzyką Stanisława Moniuszki i librettem Jana Chęcińskiego, po której doszło do wielkiej manifestacji patriotycznej;
- Po II wojnie światowej zaledwie sześć budynków z obszaru starego miasta nie zostało doszczętnie zniszczonych.