Kraj: 
Marcin Luter (Marcin Luter) to słynny niemiecki teolog, duchowny oraz reformator Kościoła zachodniego. Urodził się 10 listopada 1483 roku w niewielkim mieście Eisleben, w ubogiej, wielodzietnej rodzinie. Jego rodzicami byli górnik Hans Luther oraz służąca Małgorzata z Lindemannów. Ojciec Marcina wychowywał swoje dzieci wyjątkowo surowo, stosując między innymi drastyczne kary cielesne, co zdaniem niektórych komentatorów miało znaczący wpływ na kształtowanie się poglądów teologicznych późniejszego reformatora. Swoją edukację rozpoczął w szkole łacińskiej w Mansfeld, później uczył się w Magdeburgu i w Eisenach. Jego ojciec chciał, by Marcin został prawnikiem. W 1501 roku rozpoczął więc naukę na Uniwersytecie w Erfurcie, gdzie studiował prawo oraz zdobył tytuł magistra filozofii. W 1505 roku pod wpływem śmierci przyjaciela oraz rzekomego porażenia przez piorun podczas burzy pod Stotternheim 2 lipca 1505 roku przechodzi duchową przemianę i zwraca się ku ascetyzmowi oraz wbrew woli ojca wstępuje do klasztoru Augustianów w Erfurcie. Tam zaczyna studiować teologię i w 1507 roku zostaje wyświęcony na kapłana, składa także śluby zakonne. Wkrótce rozpoczyna działalność dydaktyczną wykładając etykę i dialektykę Arystotelesa, filozofię św. Augustyna oraz Pismo Święte. W latach 1512-1517 był profesorem teologii na Uniwersytecie w Wittenberdze. Na przełomie 1510 i 1511 roku został wysłany przez przełożonych zakonnych do Rzymu. Pobyt w wiecznym mieście, spotkanie z papieżem Juliuszem II oraz obserwacja życia tamtejszych duchownych wywarła na nim silnie negatywne wrażenie. W swoich wykładach i pismach skupiał się coraz bardziej na krytyce starego porządku wiary katolickiej oraz niewłaściwym postępowaniu duchownych Kościoła zachodniego. W 1517 roku wysłał do różnych teologów i biskupów 95 swoich tez dotyczących nadużyć w Kościele, w tym sprzedaży odpustów, wzywając tym samym do podjęcia poważnej dyskusji teologicznej (niektóre źródła podają, że przybił również owe tezy na drzwiach kościoła w Wittenberdze). Luter twierdził między innymi, że tylko Pismo Święte jest nieomylne, natomiast sobory i papież mogą się mylić, zaprzeczał także twierdzeniu, że prymat papieża jest uzasadniony w Biblii. Za te i inne niezgodne z nauką Kościoła katolickiego twierdzenia został 3 stycznia 1521 ekskomunikowany przez papieża Leona X..
Niemiecki reformator sformułował kilka podstawowych zasad późniejszego luteranizmu: najważniejszym autorytetem w sprawach wiary jest Pismo Święte; człowiek jest usprawiedliwiony przed Bogiem jedynie dzięki łasce przez wiarę; każdy wierzący ma bezpośredni dostęp do Boga (niepotrzebna jest więc spowiedź, a każdy wierzący jest kapłanem). Luter zmarł 18 lutego 1546 roku w Eisleben. Kościół anglikański ogłosił go swoim świętym.
