Jak Szampan, to tylko z Szampanii
Gastronomia

Szampan (franc. champagne) to szczególny rodzaj wina musującego, powszechnie kojarzony ze świętowaniem, luksusem i życiem wyższych sfer. Swoją nazwę zawdzięcza krainie w północno-wschodniej Francji zwanej Szampanią. Choć na jego temat krążą różne mity, szampan jest niczym innym jak białym winem poddanym skomplikowanej procedurze zwanej szampanizacją. Początkowo szampana uznawano za wino drugiej kategorii, głownie dlatego, że podczas otwierania potrafił gwałtownie eksplodować. Ponadto w czasie pica trunek burzył się i wytwarzał pianę co nie podobało się dostojnikom dworskim. Szampańscy winiarze jednak nie potrafili wyeliminować tej właściwości. Uprawiane w dość chłodnym i wietrznym regionie Francji winogrona późno dojrzewały i późno trafiały do kadzi, a sam proces fermentacji przerywały często zimowe przymrozki. Ponowny wzrost temperatury powodował wznowienie procesu fermentacji, podczas którego wydzielał się dwutlenek węgla, który mógł albo wypchnąć z butelki korek, albo rozsadzić ją od środka, co gorsza zapoczątkowując w składzie win reakcję łańcuchową. Podobnie działo się po otwarciu butelki, kiedy to trunek wprost eksplodował. Pierwszą osobą która z tej wady postanowiła uczynić zaletę, był zarządca piwnic opactwa Benedyktynów w Hautvillers słynny mnich Dom Pierre Pérignon (1638-1715). Winom z Szampanii poświęcił on większość swojego życia. Zaczął produkować musujące wina z winogron pochodzących z wielu różnych winnic. Kolejną wprowadzoną przez niego innowacją było ulepszone zamknięcie butelki, oraz wprowadzenie butelek z grubego szkła.

Szampan

Dawniej musujące wino służyło do wznoszenia toastów, z czasem jednak okazało się, że jego wytrawna odmiana pasuje do każdej okoliczności. Szampanem delektował m in. się sam Napoleon, który pił go zawsze po wygranej bitwie. W 1911 roku nazwa Champagne została zastrzeżona wyłącznie dla win produkowanych w Szampanii. Pozostałe francuskie wina musujące produkowane metodą szampańską nazywane są "mousseux". Niezależnie od formy spożywania o gatunku szampan powinien byś schłodzony do temperatury 6-9°C, a otwartą butelkę należy trzymać w kubełku z lodem. Tak popularne w Polsce szerokie i płaskie kieliszki do szampana Francuzi uznają za barbarzyństwo, ponieważ trunek szybko w nich wietrzeje i traci swój aromat. Prawidłowe lampki winny mieć kształt tulipana.

Szampan

Dziś najbardziej luksusowe szampany osiągają niebotyczne ceny setek tysięcy dolarów. Ścisła czołówka to:

  1. Shipwrecked 1907 Heidsieck (300 letnie wino musujące wyłowione z wraku, który zatonął u wybrzeży Finlandii w 1916 roku) - 275 tysięcy dolarów
  2. Pernod Ricard-Perrier-Jouet - 50 tysięcy dolarów
  3. Dom Perignon 1995 White Gold Jeroboam - 40 tysięcy dolarów
  4. Louis Roederer Cristal Brut 1990 "Methuselah" - 17,6 tysięcy dolarów