Andaluzja to kraina historyczna i zarazem jedna ze wspólnot autonomicznych w Hiszpanii, położona w południowej części Półwyspu Iberyjskiego nad Morzem Śródziemnym. Na wschodzie graniczy z Murcją, na zachodzie z Portugalią (której dorównuje wielkością), a na północy z prowincjami Estremadura i Kastylia-La Mancha. Od niepamiętnych czasów Andaluzja pełniła rolę bramy, przez którą wkraczali na Półwysep Iberyjski zdobywcy z wielu krajów. Przybyli tu Fenicjanie, Kartagińczycy, Grecy, Celtowie, Rzymianie, Wizygoci, Berberowie i Arabowie. Pod panowaniem Rzymskim prowincja ta nazywana była Baetica. Obecna nazwa krainy pochodzi z od arabskiego zwrotu al-Andalus oznaczającego Krainę Światła lub Al-(V)andaluz (kraj Wandali). Niegdyś odnosiła się ona do całego Półwyspu Iberyjskiego. Nie jest to jedyna pamiątka jaką pozostawili po sobie po trwającym niemal 800 lat (od VIII do końca XV wieku) panowaniu Maurowie. Podróżując po Andaluzji napotkać można liczne arabskie pałace (alkazar), okazałe fortece czy meczety. Najsłynniejszym tego typu zabytkiem jest znajdujący się w Grenadzie rozległy warowny zespół pałacowy zwany Alhambra (Czerwony Pałac). Rezydencja ta wzniesiona została na przełomie XIII i XIV wieku i stanowiła główną siedzibę mauretańskich kalifów. Był to także ostatni punkt oparcia Arabów w Hiszpanii. Niezwykle misterne zdobienia pałacu są niezbitym dowodem wielkiego kunsztu arabskich architektów. Budowla ta wzbudziła zachwyt hiszpańskich władców - króla Ferdynanda II Aragońskiego i Izabeli I Kastylijskiej, którzy po wypędzeniu Maurów zapragnęli uchronić go przed zniszczeniem. Innym ważnym arabskim ośrodkiem była Kordoba, która od 756 roku stanowiła stolicę niezależnego emiratu utworzonego przez Abd ar-Rahmana I. Na początku X wieku Abd ar-Rahmana III przekształcił emirat w niezależny politycznie i religijnie od Damaszku kalifat. Wtedy to Kordoba osiągnęła najwyższy poziom rozwoju, jednak już w następnym stuleciu rozpoczął się proces jej upadku. Wkrótce potem Kalifat rozpadł się na liczne małe królestwa, które w czasie rekonkwisty zostały podbite i zajęte przez katolickich królów hiszpańskich.
Obecnie Andaluzja stanowi jeden z najludniejszych i najczęściej odwiedzanych regionów w kraju. Turystów przyciąga tu głównie gorący śródziemnomorski klimat (jest to jeden z najbardziej nasłonecznionych regionów Hiszpanii), przepiękne długie piaszczyste plaże, urokliwe białe miasteczka, gaje oliwne, mrożące krew w żyłach walki byków, flamenco oraz zabytkowe stare miasta. Stolicą i zarazem największym miastem Andaluzji jest położona w głębi kontynentu zabytkowa Sewilla. W mieście znajduje się wiele zabytków światowej rangi. Najważniejsze z nich to m in. uznawana za jeden z najwspanialszych gotyckich kościołów na świecie Katedra Najświętszej Marii Panny z grobowcem Kolumba, najpiękniejsza i najstarsza w Hiszpanii arena korridy (Plaza de Toros de la Real Maestranza de Caballería de Sevilla), Główne Archiwum Indii oraz dawny pałac królewski (alkazar). Pozostałe interesujące andaluzyjskie miejscowości jakie warto odwiedzić to m in. Granada ze słynną Alhambrą, Kordoba z dawnym meczetem Mezquita (obecnie katedra), rozłożona po obu stronach głębokiego wąwozu Ronda, Kadyks czy słoneczna Malaga. Wjeżdżając wgłąb kontynentu w część górzystą Andaluzji, natrafiamy na liczne przepiękne charakterystyczne białe miasteczka (Pueblos Blancos). Ich wspólną cechą jest to, że składają się wyłącznie z pokrytych białym wapnem fasad kamienic, przyozdobionych doniczkami z kolorowymi kwiatami. Bielone domki spotkać można m in. w Rondzie, Castellar de la Frontera, Jimena de la Frontera czy Gaucin.
Costa del Sol
Andaluzja to nie tylko wspaniałe zabytki, ale przede wszystkim niezwykły gorący śródziemnomorski klimat ze słynnym hiszpańskim wybrzeżem Costa del Sol (Wybrzeże Słońca). Ciepła woda, przepiękne czyste i szerokie piaszczyste plaże, olbrzymia baza noclegowa, liczne puby i dyskoteki oraz 325 dni słonecznych przyciągają tu każdego roku setki tysięcy wczasowiczów i miłośników kąpieli słonecznych. Sezon turystyczny trwa tu od maja do października. Latem często zdarzają się dni w czasie których temperatura przekracza 40 °C. W sumie znajduje się tu blisko 140 km plaż, które ciągną się aż po Gibraltar. Głównym miastem wybrzeża jest Malaga. W mieście zachowało się kilka ciekawych zabytków: ruiny XV wiecznego zamku Gibralfaro, pozostałości arabskiej twierdzy Alcazaba oraz majestatyczna katedra. Inne znane i cenione kąpieliska morskie to m in. Marbella, Torremolinos, Benalmádena, Málaga, czy Nerja. Na Costa del Sol znajduje się także przeszło 30 pól golfowych, które zaliczane są do najlepszych w Europie.
Tradycja i Obyczaje
W Andaluzji narodziło się słynne flamenco - zjawisko kulturowe, obejmujące muzykę, śpiew, taniec, strój oraz zachowania andaluzyjskich Cyganów. Na ich występu można tu natknąć się niemal na każdym kroku (w barze czy wręcz na plaży). Stąd także wywodzi się corrida (rytualna walka z bykiem). Według niektórych źródeł zwyczaj ten sprowadzony na Półwysep Iberyjski przez Arabów lub jeszcze starożytnych Rzymian. Dziś areny korridy spotkać można w większości andaluzyjskich miast. Andaluzja to także wspaniałe jedzenie. Owoce morza spotkać tu można w większości barów pod każdą postacią. Koniecznie należy spróbować słynne tapas - czyli przystawki podawane do wina czy piwa na każdym kroku. Najczęściej są to krewetki na ciepło lub zimno, szynka z bułką, warzywa, kawałki pieczonego mięsa czy nawet... świńskie ucho!Ciekawostki
- Z Andaluzji pochodzi wybitny hiszpański malarz, rzeźbiarz i grafik Pablo Picasso (1881-1973). Obecnie uznawany jest on za jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku. On i Georges Braque są twórcami nurtu malarstwa zwanego kubizmem;
- W Maladze urodził się znany hiszpański aktor, reżyser, producent filmowy Antonio Banderas;
- Wpływy kultury arabskiej dostrzec można w Hiszpanii praktycznie na każdym kroku. Przykładowo przeszło 30% wyrazów w języku hiszpańskim pochodzi z arabskiego;
- Na terenie Andaluzji znajduje się najsuchsze miejsce jakie spotkać można w całej Hiszpanii. Jest nim znajdująca się około 30 km od Almerii rozległa Pustynia Tabernas. W latach 60 i 70 ubiegłego wieku stanowiła one miejsce kręcenia westernów amerykańskich. Na terenie pustyni spotkać można liczne kaniony, koryta wyschniętych rzek czy rozległe przestrzenie. Ponadto występują tu także skorpiony i drapieżne ptaki, a także niezwykłe rośliny jak np. europejska palma.