Kraj: 
Qhapac Ñan (Trakt Królewski) to rozległy system dróg dawnego Imperium Inków o łącznej długości ponad 30 tysięcy km. Oplatają one Andy, od obecnej Kolumbii, przez Ekwador, Peru, Boliwię aż do Chile i Argentyny, łącząc m.in. tereny powyżej 6000 metrów n.p.m. z wybrzeżem Oceanu Spokojnego. Rozwiniecie systemu dróg zajęło Inkom kilka stuleci. Podczas wytyczania tras wykorzystali także dawne szlaki cywilizacji pre-inkaskich. Drogi przebiegają przez bardzo zróżnicowane tereny jak m.in. lasy tropikalne, pustynie oraz doliny czy stoki górskie. Ich największa świetność przypadła na XV wiek, kiedy system dróg przecinał Andy wzdłuż i wszerz. Sieć bazowała na czterech szlakach głównych, wybiegających z głównego placu Cuzco, stolicy Imperium Inków, rozchodzących się do czterech głównych części państwa. Do tych dróg dochodziły pomniejsze trasy łączące największe i najważniejsze ówczesne ośrodki handlowe. Za utrzymanie siec dróg odpowiadały lokalne społeczności, a ich praca była nadzorowana przez inżynierów państwowych. Co ciekawe cywilizacja Inków nie znała ani koła ani koni. Przemieszczano się wówczas pieszo bądź przy użyciu lam. Cały system dróg został zaprojektowany kompleksowo wraz z niezbędną infrastrukturą wspomagającą. Na trasach znajdowały się m.in. liczne kładki, mostki, tunele czy przydrożne magazyny ze stacjami dla podróżnych zwane tambo (tampu).
Dwoma najważniejszymi traktami były: szlak ciągnący się wzdłuż wybrzeża Oceanu Spokojnego oraz Szlak Królewski biegnący przez znacznie wyżej położone tereny w Andach. Ten drugi był najprawdopodobniej najdłuższą uczęszczaną drogą na świecie aż do XIX wieku. Rozpoczynał się nad rzeką Ancasmayo na granicy obecnej Kolumbii i biegł na południe przez Quito, Tomebamba, Cajamarca, Jauja, Vilcas Huamán, Cuzco i dalej prawie aż do Mendozy w obecnej Argentynie. Na szlaku, co około 20 km znajdowały się stacje tambo. Jednym z najlepiej wykonanych odcinków była droga łącząca stolicę Cuzco z Quito w Chinchasuyu. Trak zbudowany został w drugiej połowie XV stulecia z inicjatywy króla Tupaca Yupanhqui. Na jego rozwojem i modernizacją pracował także jego syn Huayna Capac. Droga miała 16 metrów szerokości, w całości wyłożona była kamieniami i wyposażona była w system odwadniający. Po podboju imperium Inków przez Hiszpanów sieć dróg uległa dewastacji, co wynikało tyleż z braku zainteresowania najeźdźców jej zachowaniem, co z całkowitego nieprzystosowania inkaskich dróg do transportu kołowego i jazdy konnej. Z uwagi na trudną dostępność i zróżnicowany charakter terenu, system inkaskich dróg jest uważany za jedno z największych osiągnięć inżynieryjnych ludzkości. W 2014 roku sieć dróg Qhapac Ñan została w całości wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Ciekawostki
- Drogi nie były jedynie infrastrukturą transportową czy komunikacyjną, lecz spełniały również ważną funkcję prestiżową, świadcząc o potędze państwa;
- Niektóre inkaskie drogi miały nawet 25 metrów szerokości. Na terenach wysokogórskich zamieniały się przeważnie w wąskie, strome ścieżki lub schodki.
