Siedem Cudów Świata Starożytnego
Cuda świata

Siedem cudów świata to lista najbardziej znanych budowli z okresu starożytności. Jej pierwotna wersja stworzona została w II wieku p.n.e. przez Antypatra z Sydonu i stanowiła swego rodzaju przewodnik turystyczny dla podróżników starożytności, którzy chcieli zobaczyć najbardziej znane miejsca i budowle ówczesnego świata. Lista, którą znamy dzisiaj została skompletowana dopiero w średniowieczu, kiedy to wiele z miejsc na niej umieszczonych już nie istniało. Do jej stworzenia użyto głównie antycznych greckich opowieści, dlatego w większości znajdują się na niej miejsca, które były znane i odwiedzane przez starożytnych Greków.

Siedem Cudów Świata Starożytnego

1. Piramida Cheopsa

Piramida Cheopsa nazywana także Wielką Piramidą wzniesiona została w Egipcie na płaskowyżu w Gizie około 2560 roku p.n.e. (okres Starego Państwa). Przypuszcza się, ze jej głównym przeznaczeniem miało być stworzenie grobowca dla faraona Cheopsa (Chu-fu). Piramida postawiona została na sztucznie wyrównanym terenie a jej boki ustawione są względem stron świata z dokładnością 4 minut kątowych. Obecnie budowla ma 138 metrów wysokości (dawniej była blisko 10 metrów większa) a do jej budowy użyte zostały kamienne bloki o wadze 2,5 tony (największe miały nawet 15 ton). W starożytności Piramida uznana została za jeden z siedmiu cudów świata i jako jedyny z nich przetrwała do czasów obecnych.

Siedem Cudów Świata Starożytnego - Piramida Cheopsa

2. Wiszące Ogrody Semiramidy

Wiszące ogrody królowej Semiramidy zbudowane zostały na przełomie VI i VII wieku p.n.e. na polecenie króla Nabuchodonozora II (604–562 p.n.e.) w ramach podarunku dla swojej żony Amytis. Przypuszcza się, że powstały w mieście Babilon na terenie ówczesnej Mezopotamii. Ogrody założono na wznoszących się tarasach podtrzymywanych specjalną konstrukcją, którą tworzyły szeregi wąskich, coraz wyższych korytarzy sklepionych kolebkowo. Każdy taras był izolowany, wyposażony w warstwę odsączającą i przykryty grubą warstwą ziemi, w której rosły drzewa i krzewy. Całość była sztucznie nawadniana wodą pozyskiwaną z Eufratu. Zwisające z tarasów pnącza zakrywały mury, co sprawiało wrażenie, że rośliny zawieszone są w powietrzu. Niezwykłość wiszących ogrodów budziła podziw ówcześnie żyjących ludzi współczesnych a także wprawiała w zdumienie potomnych.

Siedem Cudów Świata Starożytnego - Wiszące Ogrody Semiramidy

3. Świątynia Artemidy w Efezie

Świątynia Artemidy, nazywana także Artemizjonem wzniesiona została około 560 roku p.n.e. na polecenie ostatniego króla Lidii Krezusa w starożytnym Efezie. Budowla zaprojektowana przez Chersifrona i Metagenesa z Knossos, przy współpracy Teodorosa z Samos. Do jej budowy użyto doskonałej jakości marmuru i cedru libańskiego. Świątynia powstała na planie kwadratu o wymiarach 130 na 69 metrów i zaprojektowano ją jako dipteros z kolumnadą. W jej wnętrzu umieszczono monumentalny posąg bogini Artemidy przy którym pracowali m.in. Fidiasz, Poliklet i Kresilas. Wykonano go ze złota, srebra, kości słoniowej, drewna hebanowego i czarnego kamienia (chryzelefantyna). W 356 roku p.n.e. świątynię spalił szewc Herostrates w nadziei, że ten występek unieśmiertelni jego imię. Sanktuarium. Po odbudowie świątynia przetrwała do III wieku n.e. kiedy to została zniszczona podczas jednego z najazdu Gotów.

Siedem Cudów Świata Starożytnego - Świątynia Artemidy w Efezie

4. Posąg Zeusa w Olimpii

Posąg Zeusa to imponujący monument, który wykonany został w V wieku p.n.e. przez wybitnego greckiego rzeźbiarza Fidasza przy współpracy malarza Panajnosa i toreuty Kolotesa. Miał 13 metrów wysokości i umieszczony był w Świątyni Zeusa w mieście Olimpia na Peloponezie. Przedstawiał boga siedzącego na tronie w płaszczu i z wieńcem oliwnym na głowie, trzymającego w lewej dłoni złote berło, w prawej – posążek Nike. W Olimpii posąg znajdował się do 426 roku n.e., kiedy to spłonął podczas pożaru świątyni. Inna wersja mówi, że został nieco wcześniej zabrany do Konstantynopola, do pałacu cesarskiego, gdzie spłonął w 475 roku n.e.

Siedem Cudów Świata Starożytnego - Posąg Zeusa w Olimpii

5. Mauzoleum w Halikarnasie

Mauzoleum w Halikarnasie wzniesione zostało około 350 roku p.n.e. z polecenia perskiego satrapy Karii Mauzolosa i jego żony królowej Artemizji. Budowlę zaprojektowali dwaj greccy architekci Satyros i Pyteos a ozdobili ją Skopas, Leochares, Timoteos i Bryaksis z Karii. Mauzoleum powstało na planie prostokąta o wymiarach 35,6 na 25 metrów i miało 45 metrów wysokości. Była to jońska świątynia z kolumnadą, na którą składało się 40 kolumn na której szczycie znajdowała się 24-stopniowa piramida z kwadrygą niosącą postaci zmarłego króla Mauzolosa i jego małżonki - Artemizji. Z upływem lat zaniedbana budowla w wyniku dewastacji oraz trzęsień ziemi stopniowo popadała w ruinę.

Siedem Cudów Świata Starożytnego - Mauzoleum w Halikarnasie

6. Kolos Rodyjski

Kolos Rodyjski wybudowany został w latach 294–282 p.n.e. według projektu greckiego rzeźbiarza Charesa z Lindos i ustawiony u wejścia do portu Rodos dla upamiętnienia niepowodzenia Demetriusza Poliorketesa, który w latach 305–304 p.n.e. oblegał miasto. Monument miał około 30 metrów wysokości, stał na 10-metrowym piedestale i przedstawiał greckiego boga słońca Heliosa. Wedle zapisków do jego budowy użyto około 12,7 ton brązu i 7,6 ton żelaza. Kolos przetrwał do 226 roku p.n.e., kiedy to został zniszczony w wyniku trzęsienia ziemi.

Siedem Cudów Świata Starożytnego - Kolos Rodyjski

7. Latarnia morska na Faros

Latarnia morska na Faros wzniesiona została około 280-279 roku p.n.e. z polecenia ówczesnego władcy Egiptu Ptolemeusza I. Głównym projektantem został znany grecki architekt Sostratos z Knidos. Budowla usytuowana została na przybrzeżnej wysepce Faros na Morzu Śródziemnym, która mając sztuczne połączenie ze stałym lądem poprzez groblę heptastadion, stanowiła część wejścia do portu w Aleksandrii w Egipcie. Szacuje się, że latarnia miała około 120 metrów wysokości i zwieńczona była kopułą wspartą na ośmiu kolumnach. Na niej ustawiony był 7 metrowy posąg Posejdona, greckiego boga mórz i oceanów. Budowla sukcesywnie niszczona była przez trzęsienia ziemi jakie regularnie nawiedzały okoliczne tereny. W IX wieku jej dolną część zaadaptowano na meczet a po zawaleniu się wieży w 1375 roku w jej miejscu wybudowano fort. Dziś na fundamentach latarni swoją siedzibę ma Muzeum Morskie.

Siedem Cudów Świata Starożytnego - Latarnia morska na Faros