Alpy to najwyższy łańcuch górski Europy, ciągnący się łukiem od wybrzeża Morza Śródziemnego (okolice Savony) aż po dolinę Dunaju (okolice Wiednia). Jest to stosunkowo młody łańcuch górski (ma około 55 milionów lat) składający się z wielu pasm rozdzielonych długimi i głębokimi dolinami odwadnianymi przez rzeki górskie. Alpy znajdują się w całości na terenie Europy, mają około 1200 km długości, od 150 do 250 km szerokości i położone są na terytorium kilku państw (m.in. Francji, Włoch, Szwajcarii, Austrii czy Niemiec). Główna alpejska grań ciągnie się od przełęczy Bocchetta di Altare aż do Höflein an der Donau na północnym skraju Lasu Wiedeńskiego. W podstawowym podziale Alpy dzieli się wyższe Alpy Zachodnie oraz niższe Alpy Wschodnie. Najwyższym i zarazem najwybitniejszym szczytem Alp, jest położony na granicy francusko-włoskiej szczyt Mont Blanc (Monte Bianco), który wznosi się na wysokość 4808 metrów n.p.m. Góra określana jest często mianem Dachu Europy, choć to, czy jest najwyższym szczytem tego kontynentu, pozostaje przedmiotem sporów wynikających z różnych definicji granic Europy.
Ciekawostki o Alpach
- Alpy powstały około 55 milionów lat temu w wyniku zderzenia dwóch płyt tektonicznych, afrykańskiej i euroazjatyckiej. Wydarzenie to nazywane jest orogenezą alpejską lub fałdowaniem alpejskim.
- Trzon Alp stanowią wypiętrzone masywy zbudowane ze skał krystalicznych odpornych na wietrzenie. Są to m.in. granity, gnejsy czy łupki.
- Najpotężniejszym masywem górskim w całych Alpach jest Monte Rosa. Znajduje się w Alpach Pennińskich, na granicy między Włochami a Szwajcarią i ciągnie się od przełęczy Colle del Lys, za którą znajduje się masyw Breithorn - Lyskamm, do przełęczy Passo di Monte Moro, gdzie graniczy z masywem Andolla.
- Kraje których większą część terytorium pokrywają Alpy nazywane są krajami alpejskimi.
- Według oficjalnej listy sporządzonej przez Międzynarodową Federację Związków Alpinistycznych (Union Internationale des Associations d'Alpinisme, UIAA) w Alpach znajdują się 82 szczyty przekraczające wysokość 4 tysięcy metrów n.p.m.
- Obecnie teren Alp zamieszkuje przeszło 14 milionów ludzi.
- W Alpach znajduje się jedna z najbardziej rozpoznawalnych i fotogenicznych gór na świecie. Jest nią położony na terenie Szwajcarii szczyt Matterhorn (4478 metrów n.p.m.), który odnaleźć można m.in. na opakowaniu Szwajcarskich czekoladek Toblerone,
- Mimo, że Alpy zajmują zaledwie około 11% powierzchni Europy, to spływająca z nich woda zaopatruje w pitną wodę aż 90% terenów nizinnych kontynentu. Miasta takie jak Mediolan są w 80% uzależnione od wody spływającej rzekami ze szczytów alpejskich.
- Na terenie Alp znajduje się największa ilość ośrodków narciarskich na świecie z rekordową liczbą kolejek i wyciągów z których każdego roku korzystają miliony miłośników białego szaleństwa.
- W Alpach swoje źródła mają główne rzeki europejskie, takie jak m.in. Ren, Rodan, Inn czy Pad.
- W Alpach sklasyfikowano przeszło 13 tysięcy różnych gatunków roślin oraz około 30 tysięcy dzikich zwierząt. Największym ze ssaków zamieszkujących wysokie partie Alp jest koziorożec alpejski, którego samce osiągają wagę od 67 do 116 kg.
- W 1965 roku pod masywem Mont Blanc wybudowano drogowy tunel (Tunel du Mont Blanc) o długości przeszło 11,6 km, który połączył Chamonix-Mont-Blanc we Francji z Courmayeur we Włoszech.
- Na terenie Alp doliczyć się można 30 lodowców zajmujących w sumie powierzchnię 450 km², czyli prawie tyle co Andora.
- Alpy dostrzec można z terytorium Polski. Udowodnił to fotograf z Opola Robert Jamróz, który ze Śnieżnika w Sudetach Wschodnich uchwycił oddalony o około 283 km jeden z alpejskich szczytów (Schneeberg - 2076 metrów n.p.m.).
