Castells - Konkurs Ludzkich Wież
Święta i tradycje

Każdego roku w pierwszy weekend października w roku przestępnym (co dwa lata) w Tarragonie na dawnej arenie walki byków (Tarraco Arena Plaza) organizowany jest konkurs zwany Concurso de castells, podczas którego powstają ludzkie wieże o wysokości od sześciu do nawet dziesięciu metrów. Zawody te charakteryzuje delikatna mieszanina siły, równowagi, strategii i pracy zespołowej. Każdy z zespołów zaczyna od stworzenia fundamentów wieży, gdzie nawet kilkaset osób formuje podstawę konstrukcji zwaną pinya. W jej centrum stają baixos, którymi są zazwyczaj niskie i muskularne osoby, noszące na swych ramionach pozostałe piętra. Gdy są już fundamenty, ludzie łączą się w różnego rodzaju struktury, starając się wznieść jak najwyższą wieżę. Oczywiście każdy następny poziom powstaje po utworzeniu poprzedniego i liczy sobie mniej ludzi. Budowę wieży, z uwagi na niewielką masę ciał kończy zazwyczaj dwójka dzieci przygotowując ostatnią stabilną platformę dla enxaneta, czyli castellera, który wejdzie na sam szczyt i podniesie rękę. Bardzo często zdarza się, że misternie budowane konstrukcje zawalają się. Wtedy to ludzie spadają nie siebie a ich upadki amortyzowane są przez zderzające się ze sobą łokcie, kolana czy ramiona. Najmłodsi castellers muszą obowiązkowo mieć na głowie kaski. Mimo znacznych wysokości poważne wypadki zdarzają się bardzo rzadko. Zawalenie się wieży najczęściej kończy się dla uczestników nabiciem sobie guza bądź siniaka. Zdarzają się jednak cięższe przypadki np. złamania żeber, stłuczenia kolan, czy kręgosłupa. To jednak nie odstrasza miłośników tej niezwykle ekscytującej zabawy, których z roku na rok przybywa coraz więcej.

Tradycja

To niezwykła katalońska tradycja liczy sobie już przeszło 200 lat. Wersji na temat pochodzenia tradycji budowania ludzkich wież jest kilka. Jedna z nich związana jest z tańcami wykonywanymi podczas procesji religijnych (Bailes de los Valencianos) jakie od czasów średniowiecznych organizowane były w regionie Walencji i Katalonii. Za kolebkę Castells uważa się miasto Valls, jednak pierwsza udokumentowany "ludzka wieża", składająca się z 6 pięter, powstała już w 1770 roku w niewielkiej miejscowości Arbós. W kolejnych latach tradycja ta była regularnie kultywowana i z roku na rok przyciągała coraz szerszą publiczność. Pod koniec XX wieku treningi w colles rozpoczęły także kobiety, co wpłynęło na znaczny rozwój techniki tworzenia castells. Dziś popisy castellers obejrzeć można nie tylko w Tarragonie, ale także w Katalonii, na Balearach czy w regionie Walencji. Zawody zwykle są transmitowane przez telewizję i opisywane w największych hiszpańskich gazetach.

Ciekawostki

  • Pierwszy oficjalny konkurs Castells zorganizowany został w 1902 roku w Barcelonie (w ramach święta ku czci Nuestra Señora de la Merced);
  • Najstarsi uczestnicy Castells mają nawet blisko 80 lat, najmłodsi zaś, są w wieku 4-5 lat ;
  • W Tarragonie znajduje się pomnik poświęcony Castells przedstawiający wieżę zbudowaną z ludzi;
  • Najbardziej utytułowanym zespołem jest licząca około 400 członków katalonska grupa Castellers de Vilafranca, która wygrała konkurs w Tarragonie już osiem razy od 1972 roku.