Wbrew powszechnej opinii Święty Mikołaj istniał na prawdę i jak głoszą legendy otrzymał w spadku po niezwykle zamożnych rodzicach znaczny majątek, którym chętnie dzielił się z ubogimi. Urodził się około 270 roku w greckim mieście Patra (obecnie Turcja) w czasie największego okresu świetności Bizancjum i przez wiele lat sprawował funkcję biskupa w licyjskim mieście Myra. Nie wiadomo dokładnie skąd się wzięły legendy o cudach czy historiach jakie jakie zdarzyły się Mikołajowi. Przypuszcza się, że był on wyjątkowym jak na tamte czasy darczyńcą oraz osobą niezwykle wrażliwą na nieszczęścia i biedę innych ludzi. Większość swego życia poświęcił także na nawracanie grzeszników. Pierwsza biografia Mikołaja spisana została w IX wieku, jednak najbardziej upowszechnił się jego życiorys udokumentowany przez wybitnego bizantyjskiego hagiografa Symeona Metafrastesa wiek później. Wtedy też stał się on jednym z najbardziej znanych i rozpoznawalnych świętych. Jedną z najbardziej znanych legend o Mikołaju jest historia pewnych trzech sióstr. Opowiada ona dzieje pewnego ubogiego mieszczanina niemającego pieniędzy na posag dla swych córek. Myślał on nawet by uczynić z nich ladacznice, aby w ten sposób uzyskać potrzebną sumę. Biskup chcąc pomóc zatroskanemu ojcu, przez kolejne trzy lata w okolicy Świąt Bożego Narodzenia przynosił potajemnie do jego domu (podczas ich snu) sakwę wypełnioną po brzegi pieniędzmi, umożliwiając w ten sposób pannom zamążpójście. Niektórzy twierdzili wręcz, że wrzucał on pieniądze przez komin! To właśnie na podstawie tej legendy zrodził się na Zachodzie zwyczaj wręczania prezentów 6 grudnia (dzień śmierci Mikołaja) oraz na Boże Narodzenie. Po śmierci relikwie Mikołaja prawdopodobnie złożone zostały w bizantyjskim kościele znajdującym się obecnie w sąsiedztwie ruin starożytnego miasta Myra.
Obecny zwyczaj obdarowywania się choinkowymi prezentami rozpowszechnił się w połowie XIX wieku, głównie dzięki niemieckim ewangelikom. Wówczas to w każdą rocznicę śmieci Mikołaja (6 grudnia) dorośli przebierali się w strój biskupi i rozdawali grzecznym dzieciom słodycze oraz drobne podarunki. Jakiś czas później święto to przesunięte zostało na wigilię, ale zwyczaj podkładania dzieciom pod poduszki prezentów w nocy z 5 na 6 grudnia pozostał. Obecny wizerunek Mikołaja w czerwonej czapce zamiast mitry i z długą śnieżnobiałą brodą podróżującego saniami ciągnionymi przez renifery narodził się dopiero w XX wieku (głównie za sprawą reklam koncernu Coca-Cola). Wielką tajemnicą zaś jest, kiedy to jego siedziba przeniesiona została z Myry do dalekiej i mroźnej Laponii w okolice miasta Rovaniemi. W 1969 roku z barku potwierdzonych dowodów dotyczących działalności Mikołaja, kościół katolicki zdjął go oficjalnie z listy świętych, zezwalając jednak na kulty lokalne. Święty Mikołaj oprócz darczyńcy jest także patronem żeglarzy, podróżników, prawosławnej Rosji, szkockiego miasta Aberdeen oraz młodych dziewic pragnących wyjść za mąż.
Obecny adres Świętego Mikołaja na który należy wysyłać listy z prośbą o prezenty:
Santa Claus
Main Post Office FIN-96930 Arctic Circle.