Alhambra

Zabytki

Alhambra to rozległy zespół forteczno-pałacowy w Hiszpanii, położony w Andaluzji samym sercu Grenady na wzgórzu Sabika na lewym brzegu rzeki Darro. Budowla wzniesiona została w latach 1232-1273 przez arabów w miejscu pochodzącej z IX wieku fortecy Alcazába. Co ciekawe nie powstała w czasie chwały arabskiego imperium, ale raczej u jego schyłku, kiedy to Kordoba i Sewilla znajdowała się już w rękach chrześcijan. Wtedy to Grenada stała się stolicą ostatniego arabskiego królestwa na terenie Półwyspu Iberyjskiego. W kolejnych latach w czasie rządów emirów z dynastii Nasrydów warownia była sukcesywnie powiększana i rozbudowywana. W 1333 roku z rozkazu ówczesnego emira emiratu Grenady Jusufa I Mądrego (1318-1354) twierdza została przekształcona w pałac królewski.

Alhambra była ostatnim punktem oparcia Arabów w Hiszpanii. W czasie swojej świetności dostępu do twierdzy broniło przeszło 30 wież połączonych grubymi murami. Alhambra nigdy nie została zdobyta, władcy katoliccy wkroczyli do środka dopiero po poddaniu miasta 2 stycznia 1492 roku. Według legend ówczesny władca Grenady, Abu Abdallah Muhammad XII poprosił zdobywców miasta o zamknięcie na zawsze bramy przez którą opuścił twierdzę, żeby już nikt nigdy nie wkroczył nią na teren Alhambry. Jeszcze w tym samym roku w Grenadzie utworzone zostało arcybiskupstwo, a twierdza stała się dworem królewskim Ferdynanda II Aragońskiego i jego żony Izabelli I Katolickiej. W pierwszej połowie XVI wieku miedzy Pałacami Nasrydów a twierdzą Alcazab wybudowano okazały renesansowy Pałac Karola V, a meczet przekształcony został na kościół.

W kolejnych wiekach Alhambra wykorzystywana była jako koszary i miejscowe więzienie. Gruntowna renowacja połączona z odbudową przeprowadzona została dopiero w XIX stuleciu. Obecnie Alhambra stanowi jeden z najpiękniejszych i najwspanialszych przykładów arabskiej architektury pałacowej średniowiecznej Europy. Cały kompleks składa się z trzech Pałaców Nasydów (Mexuar, Palacio de Comares i Palacio de los Leones) z kilkoma dziedzińcami i bogato dekorowanymi salami, twierdzy Alkazaby (najstarsza część całego założenia), letniej rezydencji Generalife, Pałacu Karola V oraz rozlokowanych na całym wzgórzu rozległych ogrodów. Do twierdzy prowadzi z miasta (z Plaza Nueva) drzewiasta Cuesta de Gomérez. Na jej końcu znajduje się okazała Brama Granatów (Puerta de las Granadas). W 1984 roku Twierdza Alhambra została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Ciekawostki

• Alhambra (po arabsku Qa’lat al-Hamra) oznacza Czerwony Zamek. Co ciekawe nazwa pochodzi od otaczających ją dziś czerwonych murów (dawniej były prawdopodobnie białe), ale od oświetlających twierdzę nocą czerwonych pochodni;
• Przy wejściu do Pałacu znajduje się Brama Sprawiedliwości (Puerta de la Justicia), przy której w czasie rządów Maurów rozpatrywane spory między mieszkańcami;
• Proporcje elementów twierdzy opierają się na następującej zależności matematycznej: podstawą wszystkich elementów (budynków, elewacji) jest kwadrat oraz kolejno tworzone prostokąty o podstawie równej bokowi kwadratu i wysokości równej przekątnej poprzedniej figury.