Alpy Julijskie

Góry

Alpy Julijskie to niezwykle malownicze pasmo górskie stanowiące część Południowych Alp Wapiennych. Masyw rozciąga się na długości około 100 km i dzieli się na położone w dużej części we Włoszech Alpy Julijskie Zachodnie oraz położone na terenie północno-zachodniej Słowenii Alpy Julijskie Wschodnie. Od północy ogranicza go dolina rzeki Sawy, a na zachodzie doliny Tagliamento i Felli. Przez Słoweńców Alpy Julijskie nazywane są Julijcami. Znaczna część Alp Julijskich po stronie słoweńskiej objęta jest ochroną w ramach Triglavskiego Parku Narodowego. Ich najwyższy szczyt Triglav (2864 metrów n.p.m.), to nie tylko najwyższa góra Słowenii, ale także jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli tego niewielkiego kraju. Jego majestatyczna, północna ściana o wysokości ponad 1000 m i 3000 m szerokości jest jedną z najpotężniejszych skalnych ścian w całych Alpach. Praktycznie każdy mieszkaniec Słowenii chce choć raz w swoim życiu zobaczyć rozległą panoramę z wierzchołka Triglava, skąd przy dobrej pogodzie widać zarówno Adriatyk, jak i pokryte lodowcami Taury. Nazwa Triglav związana jest z wierzeniami słowiańskimi z okresu wczesnego średniowiecza. Według nich na szczycie miał swoją siedzibę potężny Trzygław - pogański bóg wody, ziemi i podziemi. Największy wpływ na rzeźbę Julijców wywarł wapienny budulec i związane z nim procesy krasowe, dlatego też góry są ubogie w wody powierzchniowe. Zlodowacenia pozostawiły swoje ślady w postaci U-kształtnych dolin oraz nielicznych, acz niezwykle malowniczych jezior polodowcowych. Do pokonania sporych różnic wysokości konieczna jest dobra kondycja, obfitość szlaków ubezpieczonych wymaga odporności na ekspozycje i korzystania z kompletu na via ferraty oraz kasku, gdyż julijski wapień jest skałą bardzo kruchą. Mimo, że góry te nie są dużo wyższe od naszych polsko-słowackich Tatr, to sprawiają wrażenie dużo potężniejszych i z pewnością są dużo bardziej wyczerpujące. O ich ogromie dużo mówi fakt, że aż 150 szczytów znajduje się na wysokości ponad 2000 metrów n.p.m.

Alpy Julijskie charakteryzują się głębokimi dolinami, ukształtowanymi podczas zlodowaceń i często zakończonymi wielkimi kotłami. Równie interesującymi elementami krajobrazu są jeziora glacjalne, z największym z nich, zasilanym wodospadami Savicy Jeziorem Bohnij mającym przeszło 300 ha powierzchni. Mniejsze choć tak samo piękne są wysokogórskie Jeziora Triglavskie i stanowiące jedną z wizytówek Słowenii Jezioro Bled. W kierunku południowym od Triglava rozciąga się nieco niższe pasmo Gór Bohnijskich z najwyższym szczytem Krn (2244 metry n.p.m.). Najbardziej znany wierzchołek tej grupy to łatwo dostępny dzięki kolejce linowej Vogel (1922 metry n.p.m.). Z góry tej rozpościera się przepiękna panorama Triglava. Popularnym szczytem choć nie tak łatwo dostępnym jest położony na styku słoweńskiej i włoskiej granicy Mangart (2679 metrów n.p.m.). Jest to trzecia co do wielkości, po Triglavie i Škrlaticy góra Słowenii. Na terenie Alp Julijskich znajduje się wiele popularnych ośrodków sportów narciarskich. Najpopularniejsze z nich to m.in. Bovec, Kranjska Gora, Ratece-Planica i Bled w Słowenii i na Sella Nevea we Włoszech.

Ciekawostki

• Symbolem Alp Julijskich jest nieśmiertelny biały koziorożec ze złotymi rogami zwany Złotoróg (Zlatorog).