Kościół świętej Barbary w Kutnej Horze
Zabytki

Kutna Hora to dawne miasto górnicze w Czechach, położone nad strumieniem Vrchlice, około 65 km w kierunku wschodnim od Pragi. Jednym z jego najcenniejszych zabytków jest usytuowany w samym sercu miasta monumentalny kościół św. Barbary (Chrám svaté Barbory) nazywany także często katedrą. Jego budowa rozpoczęta została w drugiej połowie XIV wieku. Co ciekawe świątynia nie powstała za pieniądze ze skarbca państwowego tylko ze składek miejscowych górników, którzy zapragnęli mieć u siebie świątynię nie mniej imponującą niż ta w stolicy Czech, Pradze. Monumentalna budowla ku czci patronki górników zaczęła wyrastać na skalistym wzgórzu kopalnianym tuż poza murami miasta w miejscu gdzie to tej pory znajdowała się niewielka kaplica poświęcona świętej Barbarze. Początkowo pracami kierował znany niemiecki architekt Johann Parler, syn Petera Parlera (budowniczego m.in. mostu Karola w Pradze). Budowlę zaprojektował jako kościół typu katedralnego z krużgankiem otaczającym prezbiterium. Budowa kościoła ciągnęła się długo i przerywana była burzliwymi wojnami husyckimi. W ciągu wieków zmieniali się też budowniczy. Za kształt budowli odpowiadali tacy mistrzowie jak m.in. Matyáš Rejsek (budowniczy praskiej Bramy Prochowej) czy Benedykt Rejt (twórca m.in. Sali Władysławowskiej w zamku na Hradczanach). Ostatecznie po wielu dziesiątkach lat trudów powstała imponująca budowla i to po mimo braku wystarczających środków finansowych, który wymusił realizację założenia architektonicznego w skromniejszej formie niż ta z pierwotnych planów. Budowę ostatecznie zakończono w 1558, a właściwie przerwano, gdyż Kutnej Hory nie było już stać na dalsze jej finansowanie.

Kościół świętej Barbary w Kutnej Horze

Bryła świątyni dumnie przypomina potęgę Czech i nawiązuje do kształtu misternej korony. Kościół ma 70 metrów długości i 40 metrów szerokości. Wnętrze zawiera pięć naw, z zewnątrz zaś znalazły się liczne przypory, sterczyny i rzygacze. Specyficznej architektury katedry nie pomyli się z żadną inną gotycką świątynią Europy. Odnaleźć można tu także liczne nawiązania do potęgi państwowości czeskiej w owym czasie jak choćby herby na sklepieniu. Za najciekawsze zdobienia świątyni uznać można liczne freski w kaplicach, łączące motywy religijne ze scenami z życia codziennego. Znajduje się tu również galeria późnogotyckich i wczesnorenesansowych obrazów z XV stulecia. Jednak najcenniejszym skarbem kościoła jest rzeźba Matki Boskiej, która datowana jest na koniec XIV wieku. Jej polichromia została jednak wykonana dopiero trzy stulecia później. Przed kościołem znajduje się kaplica Bożego Ciała, której budowę rozpoczęto w XIV wieku. Początkowo miała służyć jako kostnica, ale nigdy jej nie ukończono. W 1995 roku kościół św. Barbary wraz z innymi zabytkami miasta został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Kościół świętej Barbary w Kutnej Horze

Ciekawostki

  • Z uwagi na swój nietypowy kształt katedra przez miejscowych określana jest często jako "grzbiet brontozaura", "obóz tureckiego sułtana" lub "szczyty Andów patagońskich";
  • Jeden z pięknych witraży katedry upamiętnia wizytę Franciszka Józefa I w 1905 roku.