Kraj: 
Brama Brandenburska (Brandenburger Tor) to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków oraz symboli Berlina. Budowla znajduje się na zachodnim krańcu alei Unter den Linden. Brama wzniesiona została w 1791 roku na zachodnich obrzeżach miasta i obecnie jest ostatnią istniejącą bramą miejską w Berlinie. Jej głównym projektantem był znany niemiecki architekt (pochodzący z Kamiennej Góry) Carl Gottharda Langhans. Projekt Bramy Brandenburskiej zainspirowany został Propylejami, ogromną bramą ateńskiego Akropolu. Do 1788 roku, kiedy powstał projekt bramy, przy murach obronnych na zachodnim krańcu miasta znajdowała się jedynie skromna rogatka (punkt kontrolny i celny dla wjeżdżających do Berlina). To właśnie król Fryderyk Wilhelm II (1744-1797) uznał, że wjazd do miasta powinien być bardziej reprezentacyjny. W związku z rozbudowywaniem muru z rozkazu króla stworzono od podstaw nową bramę, która miała zarazem upamiętniać jego zmarłego niedawno poprzednika - Fryderyka II (1712-1786).
Brama ma wysokość 26 metrów, szerokość 65,5 metra, a jej głębokość sięga na 11 metrów. Wybudowano ją w stylu wczesnoklasycystycznym z piaskowca łabskiego, który wydobywała berlińska firma kamieniarska Zeidler & Wimmel. W bramie jest pięć przejazdów, z których środkowy jest trochę szerszy od innych, oraz dwie przybudówki. Po obu stronach Bramy znajduje się po sześć 15 metrowych kolumn w stylu doryckim z jońskim rowkowaniem. W obu przybudówkach stoją wielkie posągi przedstawiające Marsa, chowającego miecz do pochwy i boginię Minerwę z lancą. Zwieńczenie budowli stanowi okazała 5 metrowa miedziana rzeźba przedstawiająca uskrzydloną boginię zwycięstwa Wiktorię (ew. Nike), która kieruje antyczny rzymski wóz dwukołowy (kwadrygę) do miasta. W czasach zmilitaryzowanego państwa pruskiego Brama Brandenburska była częstym świadkiem parad wojskowych. Gdy w 1806 roku do Berlina wkroczyły francuskie wojska pod wodzą Napoleona, to wódz rozkazał wywieźć wieńczącą bramę kwardygę do Francji. Rzeźba wróciła na swoje miejsce dopiero w 1814 roku. Przy bramie odbywały się też uroczystości z okazji zwycięstwa w bitwie pod Waterloo (1815 rok) i powstania II Rzeszy (1871 rok). Po dojściu do władzy Hitlera tutaj też demonstrowano siłę i potęgę niemieckiej armii. W czasie II wojny światowej podczas bitwy o Berlin brama została częściowo zniszczona. Dewastacji uległa także wieńcząca bramę kwadryga - jedyną jej częścią jaka pozostała w całości, była głowa jednego z koni. Po wojnie budowa Muru Berlińskiego w 1961 roku spowodowała, że brama stanęła na pośrodku obszaru granicznego i nie można było jej przekroczyć ani z części wschodniej, ani z zachodniej miasta. Dopiero po zjednoczeniu Niemiec i zburzeniu muru brama została odrestaurowana i udostępniona dla mieszkańców miasta. Budowla stała się tajże jednym z symboli połączonego ponownie państwa.
Ciekawostki
- Brama Brandenburska znajduje się na niemieckich rewersach monet 10, 20 i 50 eurocentów jako symbol zjednoczenia państwa niemieckiego;
- Środkowy przejazd bramy był zarezerwowany wyłącznie dla członków rodziny cesarskiej, ich osobistych gości oraz członków rodu Pfuel, aż do abdykacji cesarza Wilhelma II w 1918 roku.
