Tomatina - Bitwa na pomidory
Fiesty i festiwale

Buñol to niewielka miejscowość we wschodniej Hiszpanii, położona około 40 km w kierunku zachodnim od Walencji. Każdego lata w ostatnią środę sierpnia odbywa się tu słynna fiesta La Tomatina, w czasie której tłumnie zgromadzeni uczestnicy na rynku miejskim obrzucają się nawzajem tonami pomidorów. Historia Tomatiny sięga ostatniej środy sierpnia 1945 roku, kiedy to w czasie tradycyjnej parady gigantes y cabezudos doszło do przepychanek wśród miejscowej młodzieży co przerodziło się w większą bójkę. Traf chciał, że w pobliżu całego wydarzenia znajdował się sklep z warzywami przy którym ustawiono na sprzedaż skrzynie pełne pomidorów. Uczestnicy w ferworze walki zaczęli się obrzucać warzywami aż do momentu interwencji służb porządkowych, "rozbrojenia" awanturujących się i nałożenia na nich mandatów. Rok później, ci sami sprawcy powtórzyli utarczkę, tym razem jednak przynosząc ze sobą własne wcześniej zakupione pomidory. Powtarzana co roku bitwa stała się zwyczajem, mimo braku oficjalnego charakteru i zgody burmistrza Buñol. Upór mieszkańców doprowadził ostatecznie do zniesienia zakazu obrzucania się warzywami i w 1957 roku Tomatina stała się oficjalnym świętem promującym miasto Buñol na całym świecie. Wprowadzono także kodeks zabawy i dodatkowe atrakcje. Przed rozpoczęciem fiesty (około godziny 10 rano) chętni mogą wspiąć się na wysoki namydlony pal, by zdjąć z niego wielki kawał hiszpańskiej szynki. W tym czasie pozostali uczestnicy przeszkadzają mu obrzucając go przez cały czas pomidorami. Kiedy któremuś z ochotników uda się wspiąć po szynkę, armatni wystrzał daje znać do rozpoczęcia zabawy. Biorący udział w fieście mają obowiązek zgnieść każdy z pomidorów, aby nie wyrządzić nikomu krzywdy. Z dachów i balkonów okolicznych domów na uczestników Tomatiny wylewane są litry wody, ratując tłum przed letnim skwarem. Każdy kto znajdzie się w tym czasie na ulicy, automatycznie staje się uczestnikiem szaleńczej zabawy. Widzami pozostają jedynie odbiorcy relacji telewizyjnych i osoby schowane w domach. Zasadą jest także zakaz wzajemnego zrywania i rzucania koszulkami, jednak nie jest on przestrzegany i trzeba mieć na uwadze, że z bitwy często wraca się bez górnej części garderoby, dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Po godzinie armatni wystrzał oznajmia zakończenie zabawy i rozpoczyna się proces czyszczenia rynku oraz ulic. W 2002 roku hiszpańskie Ministerstwo Turystyki uznało Tomatinę za Święto o Międzynarodowym Walorze Turystycznym.

Ciekawostki

  • Od 1980 roku dostawy pomidorów są zapewniane przez władze miasta, które co roku zwiększają ilość używanych do bitwy warzyw;
  • Do "walk" używa się specjalnej odmiany pomidorów o obniżonych walorach smakowych, która jest tańsza niż pomidory sprzedawane w hurtowniach;
  • W 2007 roku do Buñol zjechało blisko 40 tysięcy ludzi z całego świata i zużyto wówczas około 130 ton pomidorów;
  • W Buñol znajduje się także muzeum (Museo de la Tomatina) poświęcone fieście. Placówka znajduje się przy ulicy przy ulicy C. Pelayo 12 i prezentuje liczne przedmioty, pamiątki oraz grafiki związane z coroczną La Tomatiną;
  • Od 2007 roku podobna zabawa organizowana jest w Polsce w miasteczku Przytoczna położonym na Lubelszczyźnie.