Kraj: 
Morawy to historyczna kraina we wschodniej części Republiki Czeskiej, która obok Czech i Śląska Czeskiego wchodzi w skład tego państwa. Region ten szczyci się wielowiekową tradycją winiarską. Warunki naturalne położonych na północnej granicy występowania winorośli w Europie Moraw stanowią podstawę unikatowej jakości win, polegającej na ich korzennej pełności oraz subtelnym wyrazie delikatnych substancji aromatycznych. Oprócz przyjemnych cech smakowych odznaczają się także wyższą zawartością korzystnych dla zdrowia substancji. Pierwsze uprawy winnic na Morawach pojawiło się już w czasach starożytnych. Założyli je stacjonujący w okolicznych obozach rzymscy żołnierze. Tradycje wytwarzania win kultywowane były także w czasach Państwa Wielkomorawskiego. Jedna z legend głosi, że morawski książę Świętopełk wysłał księciu czeskiemu Borzywojowi i jego żonie Ludmile, z okazji narodzin ich syna, beczkę wina z uprawianych w jego państwie winogron. Władcy Czech przyjęli następnie chrześcijaństwo i w miejscowości Melnik założyli pierwszą własną winnicę w Czechach, która funkcjonuje po dziś dzień. Największy okres rozkwitu winiarstwa na Morawach nastąpił jednak dopiero w okresie średniowiecza w czasach panowania Karola IV (1316-1378). W 1309 roku w Falkensteinie koło Milulova spisano Prawo Winiarskie, które stało się wzorem dla całego morawskiego winiarstwa. Uprawiano wówczas zarówno odmiany winorośli zagranicznych, jak i uzyskano własne, morawskie szczepy, a uprawiający winorośl, zamiast dziesięciny w pieniądzu, płacili w winie. Dziś w podziemiach okolicznych wiosek, pod zboczami niewysokich wzgórz i pagórków, skrywają się liczne piwnice w których przechowywane jest wyborne wino. W sumie na Morawach znajduje się około 20 tysięcy hektarów winnic. Miejscowe wyroby bardzo często na różnych festiwalach niejednokrotnie dystansują zachodnią konkurencję. Region winiarski Morawy podzielony jest na kilka podregionów.
1. Subregion Znojemski
Chłodniejszy klimat sprzyja produkcji białych win o pełnym smaku i świeżym aromacie, pochodzącym przede wszystkim z upraw na typowych żwirowo-piaszczystych osadach z terenami ilastymi i lessowymi Znojemskiego. Mowa tu o odmianach Veltliner zielony, Müller Thurgau i Riesling reński. Okolice miejscowości Dolní Kounice słyną ze swoich czerwonych win - znane są Frankovki (Limbergery) i Wawrzynieckie. Do najbardziej znanych i renomowanych winiarni należy na przykład Piwnica Krzyżowa w Příměticach, uprawa Šobes w Parku Narodowym Podyje lub ruiny klasztoru Rosa Coeli w Dolních Kounicach.
2. Subregion Mikulovski
Południowe zbocza Pálavskich Wierchów pod koniec zimy jako pierwsze stają się pozbawione pokrywy śnieżnej, a miejscowy klimat należy do najcieplejszych w regionie. Wiedzieli o tym już stacjonujący tu w starożytności rzymscy żołnierze, którzy założyli tu pierwsze winnice. Najlepiej smakują tu wina takich odmian jak Riesling włoski, Chardonnay czy Rulander biały (Pinot Blanc). Ponadto z powodzeniem uprawia się tu także odmiany Sauvignon, Müller Thurgau, Riesling reński lub Rulander szary (Pinot Gris). Pálava dała nazwę nowo wyselekcjonowanej odmianie, odznaczającej się wonnością. Gleby wapienne - iły, iłowce i lessy - powstałe na kredowych osadach predysponują winogrona do wytwarzania win musujących. Miejscowe warunki sprzyjają uprawie także odmian niebieskich. W pałacu we Valticach ma swoją siedzibę Narodowe Centrum Winiarskie.
3. Subregion Velkopavlovicki
Bogato ukształtowana rzeźba terenu rozpościerającego się za największą miejscowością winiarską Velké Bílovice w kierunku północnym ku wzgórzom Pogórza Hustopečskiego, a stopniowo obniżającego się aż do Brna skrywa południowe zbocza z lessowo-ilastymi glebami o dostatecznej zawartości magnezu. Rodzą się tu wyjątkowe czerwone wina, przede wszystkim z odmian Portugalska niebieska i Frankovka (Limberger). Do typowych reprezentantów wybornych białych win należą Veltliner zielony, Traminer lub Neuburg. Gleby piaszczyste pod Žabčicami dodają zaś winu interesujących muszkatowych aromatów.
4. Subregion Slovácki
Różnorodność krajobrazu, gleb i mikroklimatu tego obszaru docenią osoby poszukujące odmian terroir i genius loci. Słynne wina jak "Bzenecká Lipka" z Bzenca lub "Blatnický Roháč" z Blatnicy są poszukiwane przez koneserów win od kilkudziesięciu lat. Winnice pomiędzy Tupesami i Polešovicami są znane ze znakomitych Muszkatów morawskich. Odmiana ta stąd zresztą pochodzi. Na terenie Podluža w ostatnich latach rozszerza się uprawy miejscowej obiecującej odmiany do produkcji czerwonych win Cabernet Morawia.
Paszporty winiarskie
Degustując morawskie wina nie wolno przegapić możliwości uzyskania Paszportu Winiarskiego. Dokument ten wydawany jest przez Wolną Republikę Krowiej Góry w Bořeticach. Mając paszport można udać się do okolicznych winiarni gdzie oprócz degustacji miejscowych wyrobów otrzymujemy specjalnie znaczki wybranej piwnice, które wklejamy do książeczki. Na wytrwałych, a raczej ludzi o wyjątkowo mocnych głowach, czekają specjalne nagrody.
