Kraj: 
Jan Nepomucen (Jan Nepomucký) to słynny męczennik i święty Kościoła katolickiego, który żył i działał w drugiej połowie XIV wieku. Urodził się około 1350 roku w miasteczku Pomuk (obecnie Nepomuk). Niespełna dwadzieścia lat później Nepomucen przyjął święcenia kapłańskie i został proboszczem przy kościele św. Galla (Gawla) w Pradze. Jakiś czas później wyjechał na studia do włoskiej Padwy gdzie uzyskał tytuł doktora prawa. Po powrocie objął probostwo przy kościele św. Piotra i Pawła na Wyszehradzie. Równocześnie pełnił funkcję wikariusza generalnego arcybiskupa praskiego Jana Jenštejna (1350-1400). Niestety konflikt, w jaki popadł z królem Wacławem IV Luksemburskim (1361-1419), sprawił, że musiał zakończyć misję duszpasterską. Jan Nepomucen był także spowiednikiem jego żony, Zofii Bawarskiej. U źródeł konfliktu leżała niechęć króla do Rzymu oraz chęć wpływania na obsadzanie stanowisk biskupich w Kościele. Po śmierci opata klasztoru w Kladrubach, Wacław chciał tam obsadzić upatrzonego przez siebie kandydata. Nie spodobało się to Nepomucenowi, który jako wikariusz generalny wysłał do stolicy pismo z protestem i w imieniu arcybiskupa zatwierdził opata wybranego przez zakonników. Za ten czyn spotkała go sroga kara. Został podstępem złapany przez wysłanników króla i aresztowany. Po długich i ciężkich torturach (palono go żywym ogniem, kłuto ciało, bito, kopano oraz wyrwano kleszczami język.) jego ciało z przyczepionymi do szyi kamieniami zostało zrzucone z mostu Karola do rzeki Wełtawy. Zwłoki odnaleziono dopiero po kilkunastu dniach i pochowano w kościele św. Krzyża w pobliżu rzeki. Jakiś czas później jego szczątki przeniesiono do katedry na Hradczanach, a kronikarze pisali, że Jan Nepomucen zginął w obronie tajemnicy spowiedzi. Jego kult podtrzymywany i rozpowszechniany był głównie przez jezuitów. Ostatecznie w 1729 roku Jan Nepomucen został kanonizowany, stając się świętym kościoła Kościoła katolickiego.
Patronat
Obecnie Jan Nepomucen jest patronem jezuitów, Pragi, spowiedników, szczerej spowiedzi, dobrej sławy i tonących oraz orędownikiem podczas powodzi. Według tradycji ludowej był świętym, który chronił pola i uprawy przed powodzią, ale również i suszą. Z tego powodu figury św. Jana Nepomucena (tzw. nepomuki) spotyka się nie tylko przy mostach i rzekach, ale i w okolicy skrzyżowań dróg, a także na placach publicznych i przy kościołach. Przedstawiany jest zawsze z brodą i wąsami, a jego ubranie stanowi czarna sutanna na ogół zapinaną na małe guziczki, na którą nałożona jest biała komża (symbol kapłaństwa) wykończona ażurową koronką. Wokół jego głowy znajduje się pięć gwiazd (symbolizujących pięć cnót męczeńskich), tworzących aureolę, która ponoć miała ukazać się w miejscu wrzucenia go do rzeki. Często święty trzyma w dłoniach krzyż i palmę będącą symbolem męczeńskiej śmierci, lub stułę (atrybut spowiednika). Najsłynniejsza z figur znajduje się na moście Karola w Pradze, z którego miał zostać zrzucony. W samej tylko Polsce (głównie na Dolnym Śląsku) znajduje się około 2 tysięcy figur, kapliczek i innych przedstawień Nepomucena.
Ciekawostki
- Niektórzy twierdzą że, św. Jan Nepomucen był postacią fikcyjną, wymyśloną przez Jezuitów, aby odwrócić uwagę społeczeństwa od Jana Husa - czeskiego reformatora kościoła, który żył w tym samym czasie, kiedy tworzył się kult Nepomucena.
