Kraj: 
Od wieków chrześcijańscy pielgrzymi z całej Europy szli do miejsc szczególnie czczonych takich jak Rzym, Jerozolima czy Santiago de Compostela. Wędrówka zawsze zaczynała się od progu własnego domu. Niektórzy wędrowali nawet kilka tysięcy kilometrów i dochodzili do celu na obolałych nogach. Santiago de Compostela jest jednym z miejsc najbardziej wrosłych w peregrynacyjną tradycję chrześcijaństwa. Miasto jest związane z postacią jednego z apostołów św. Jakuba zwanego Jakubem Większym lub Jakubem Starszym (w odróżnieniu od apostoła Jakuba Mniejszego).
Św. Jakub Większy
Według tradycji św. Jakub, syn rybaka Zebedeusza i brat umiłowanego ucznia Chrystusowego św. Jana, odwiedził Hiszpanię dwukrotnie. Celem jego wizyty było prowadzenie misji ewangelizacyjnej wśród Celtów zamieszkujących Półwysep Iberyjski. Kilka wieków po męczeńskiej śmierci (zginął w 44 roku n.e. jako pierwszy z dwunastu apostołów) ciało Jakuba zostało zostało przewiezione drogą morską do Hiszpanii i pochowane w miejscu jego misyjnej działalności po czym w skutek historycznej zawieruchy zapomniane na wieki. Cudowne odnalezienie grobu św Jakuba miało miejsce w pierwszej połowie IX wieku. Wkrótce potem ówczesny król Asturii Alfons II Cnotliwy odbył pierwszą pielgrzymkę do grobu świętego i zapowiedział swoją opiekę nad tym miejscem. Od tego czasu Santiago de Compostela stało się świętym miejscem do którego zmierzali wierni z całej zachodniej Europy, a Hiszpanię zaczęto określać mianem "kraju św. Jakuba". W czasach Alfonsa II w miejscu pochówku świętego wybudowana została niewielka kaplica, która w XI wieku zastąpiono monumentalną katedrą. Dziś świątynia ta uznawana jest za jedno z największych dzieł architektury romańskiej w Hiszpanii i najważniejszych kościołów w średniowiecza.
Najpopularniejsze drogi pielgrzymkowe
Droga św. Jakuba, nazywana często także z hiszpańskiego Camino de Santiago ciągnie się różnymi odnogami praktycznie przez całą Europę. Trasa oznaczona jest charakterystyczną żółtą muszlą, która stanowi także symbol wszystkich pielgrzymów. W średniowieczu pielgrzymowanie miało przede wszystkim charakter religijny. Ludzie przemierzali setki kilometrów dla umocnienia wiary, odbycia pokuty, spełnienia ślubowania lub po prostu w celach dziękczynnych. Największe nasilenie ruchu do Santiago de Compostela miało miejsce w XIV wieku, kiedy to każdego roku szlak ten przemierzało ponad milion osób. Wzdłuż wszystkich szlaków do Santiago stoją drewniane krzyże. Pielgrzymi zostawiają na nich pamiątki po sobie. Najczęściej są to schodzone buty, kapelusze czy nawet plecaki. Żeby otrzymać certyfikat pielgrzymki, trzeba na własnych nogach przejść ostatnie 100 km lub przejechać 200 km na rowerze lub konno (jak to czynili w średniowieczu rycerze). Fakt ten musi zostać potwierdzony stosownymi pieczątkami gromadzonymi w paszporcie pielgrzyma, które zdobywa się w specjalnych punktach (schroniskach) na drodze. Obecnie pielgrzymka do Santiago, obok doświadczenia religijnego, stała się fenomenem kulturowym i do pewnego stopnia także modą o czym świadczy udział wielu znanych osób czy celebrytów.
Droga francuska (Camino Frances)
Jednym z najbardziej popularnych szlaków pielgrzymkowych do Santiago de Compostela jest Camino Francuskie. Szlak ten ma blisko 800 km i wbrew nazwie (Droga francuska) przebiega głównie przez terytorium Hiszpanii. Wędrówkę rozpoczyna się w znajdującym się po północnej stronie Pirenejów francuskim mieście Saint-Jean-Pied-de-Port. Trasa ciągnie się przez słynny wąwóz Roncesvalles, gdzie w VIII wieku zginął legendarny Roland (bohater "Pieśni o Rolandzie"), następnie zaś przez górzystą Nawarrę, malowniczą krainę Basków, słynącą z czerwonych win Rioję oraz Galicję. Camino Francuskie jest najlepiej oznakowaną trasą ze świetnie przygotowaną infrastrukturą.
Droga portugalska (Camino Portugues)
Droga portugalska jest dużo słabiej oznaczona niż Camino Francuskie, jednak z roku na rok sytuacja ta się poprawia, a na szlaku spotkać można coraz więcej pielgrzymów. W zależności od tego ile czasu planujemy poświęcić na wędrówkę początek trasy może znajdować się w Lizbonie (370 km) lub Porto (240 km). Szlak wiedzie m in. przez piękną Sintrę z bajkowym Pałacem Pena, zabytkową Coimbrę i uważane za jedno z najpiękniejszych miast Półwyspu Iberyjskiego - Porto.
Trasa północna (Camino del Norte)
Trasa północna powstała w czasach, kiedy na Półwyspie Iberyjskim panowali Maurowie. Aby uniknąć pojmania przez muzułmanów pielgrzymi zmierzali do grobu św. Jakuba północnym wybrzeżem kraju wzdłuż Zatoki Biskajskiej. Droga północna nie jest jednak równie łatwa do przejścia jak trasa francuska. Mniej jest tu terenów płaskich, a więcej zaś stromych podejść i trudności terenowych. Najciekawsze punkty na szlaku to m in. malownicze turystyczne miasto San Sebastian, zabytkowe Bilbao czy położone u podnóża Gór Kantabryjskich Oviedo.
Drogi św. Jakuba w Polsce
Do Composteli wyruszali również pielgrzymi z Polski. Słynne Camino Polaco przebiega od granicy z Litwą przez Olsztyn, aż po granicę z Niemcami w Słubicach.
Dzień Świętego Jakuba
Każdego roku 25 lipca (Dzień Świętego Jakuba) w katedrze przy grobie św. Jakuba organizowany jest jeden z najważniejszych hiszpańskich odpustów. Gromadzi on tysiące pielgrzymów, którzy przybywają tu ze wszystkich stron świata. W czasie święta w katedrze rozpalane jest największe kadzidło świata. Ma ono 160 cm wysokości, waży 80 kilogramów i zawieszone jest na szczycie 32 metrowej kopuły katedry. Do jego rozbujania potrzeba siły rąk co najmniej ośmiu mężczyzn.
