Ferdynand Magellan

Znane postacie

Ferdynand Magellan (1480-1521) to słynny portugalski odkrywca, który poprowadził pierwszą wyprawę opłynięcia całego globu. Podobnie jak wielu innych podróżników z tamtego czasu, Magellan postanowił odkryć zachodnią drogę morską na Wyspy Korzenne w Indonezji. Zamiast tego udowodnił, że świat rzeczywiście jest okrągły i większy niż ktokolwiek wcześniej mógł sobie wyobrazić. Magellan urodził się około 1480 roku w rodzinie szlacheckiej w Portugalii. Jako chłopiec służył królowej Portugalii jako paź, wytrwale studiował kartografię i nawigację. Po dwudziestym roku życia, dołączył do portugalskiej floty, która zabrała go do Afryki Wschodniej, gdzie walczył na okręcie w bitwie morskiej pod Diu. Brał też udział w bitwie pod Azamorem w Maroku, gdzie został poważnie ranny w kolano (cierpiał z tego powodu do końca życia). Podczas pobytu w Maroku, Magellan został oskarżony o nielegalny handel z Maurami. Pomimo zaprzeczenia wszelkim zarzutom, utracił swoje stanowisko i potencjalne przyszłe oferty portugalskiego zatrudnienia. W 1517 roku Magellan przeniósł się do Sewilli w Hiszpanii, gdzie poznał Portugalczyka Dioga Barbosę o dobrych koneksjach, którego córkę Beatriz poślubił. Urodziło im się dwoje dzieci Rodrigo i Carlos (które niestety zmarły bardzo młodo). Barbosas towarzyszył Magellanowi w spotkaniu z sądem hiszpańskim, gdzie podróżnik chciał przedstawić swój pomysł na wielką wyprawę morską. Zainspirowany wyprawami Krzysztofa Kolumba, Vasco Núnez de Balboa oraz innych badaczy wymyślił plan, aby pożeglować na zachód i znaleźć drogę wodną na Wyspy Korzenne (Moluki), miejsce strategicznie ważne z uwagi na lukratywny handel przyprawami. Młody król Karol I (późniejszy władca Świętego Cesarstwa Rzymskiego - Karol V) zatwierdził i sfinansował wyprawę.

Wyprawa

W sierpniu 1519 roku Magellan wypłynął z załogą składającą się 270 mężczyzn oraz pięciu statków: Trinidad (pod dowództwem Magellana), San Antonio, Victoria, Koncepcja i Santiago. Z Hiszpanii flota popłynęła do Brazylii, a następnie skierowała się na południe, obejmując wybrzeża. Prowadzili poszukiwania legendarnego przesmyku na drugą stronę lądu, który pozwoliłoby im przekroczyć Amerykę Południową bez konieczności opływania Przylądka Horn. Droga okazała się niezwykle trudna i wyczerpująca. W dodatku zaskoczyła ich zima w czasie której wielu członków załogi cierpiało z powodu wychłodzenia i powodu głodu. Ostatecznie u wybrzeży Patagonii które Magellan tak właśnie nazwał) w Port San Julian (port Św. Juliana) wybuch bunt w którym wzięło udział trzech spośród pięciu kapitanów statków. Podróżnik skutecznie stłumił powstanie, zabijając jednego z kapitanów. Kiedy pogoda się poprawiła, załoga Magellana ponownie postawiła żagle. W dniu 21 października 1520 roku, w końcu udało im się odnaleźć słynny przesmyk, zwany dziś Cieśniną Magellana, który przecina południowy koniec Ameryki Południowej, łącząc Atlantyk z Pacyfikiem. Żegluga przez cieśninę z uwagi na pogodę oraz mgłę okazała się niezwykle trudna i niebezpieczna. Flocie zajęło to przeszło miesiąc. W tym czasie kapitan San Antonio zrezygnował z dalszej przeprawy i jego statek popłynął z powrotem do Hiszpanii. Po 38 dniach podróży, flota w końcu pojawiła się na Oceanie Spokojnym. Załoga Magellana była pierwszymi Europejczykami, którzy ujrzeli na własne oczy nowy ocean. Magellan nazwał go Mar Pacifico (Ocean Spokojny), ponieważ jego wody były dużo bardziej spokojne od wzburzonych fal cieśniny. Kierując się na północ, 13 lutego 1521 roku flota przekroczyła równik, a 6 marca odkryła wyspy Guam i Rota w archipelagu Marianów. Niespełna 10 dni później statki dotarły do wyspy Homonhon w Archipelagu Filipińskim. Na początku kwietnia żeglarze dotarli do wyspy Cebu, gdzie Magellan zarządził postój, polecając jednocześnie nawracanie miejscowej ludności na chrześcijaństwo. Większość przywódców wysp otaczających Cebu zdecydowało się przyjąć chrzest, a także wyraziło zgodę na na podpisanie traktatu handlowego, który miał zapewnić Hiszpanii wyłączność na handel z wyspami będącymi pod panowaniem przywódcy Cebu w zamian za protekcję. Niespełna tydzień później jeden z przywódców zbuntował się odmawiając dostarczenia towarów Hiszpanom. Magellan zdecydował się na użycie siły i zademonstrowanie swojej potęgi. Wkrótce potem statki hiszpańskie udały się w kierunku cieśniny pomiędzy Cebu a Mactanem, gdzie stoczona została potyczka w czasie której Magellan poniósł śmierć wraz z częścią swych towarzyszy. Nowym przywódcą floty stał się wówczas Sebastian del Cano, któremu udało się dotrzeć do Wysp Korzennych i powrócić do Hiszpanii opływając świat dookoła.

Odkrycia

Wyprawa Magellana jako pierwsza opłynęła glob i jako pierwsza przepłynęła cieśninę (Cieśninę Magellana) w Ameryce Południowej łączącą Atlantyk z Pacyfikiem. Ponadto członkowie załogi byli pierwszymi Europejczykami, którzy zauważyli następujące rzeczy:

• że rozmiar Ziemi jest znacznie większy niż przypuszczali ówcześni naukowcy;
• wielbłąda bez garbu (prawdopodobnie była to lama);
• czarną gęś (prawdopodobnie był to pingwin);
• dwie galaktyki widzialne na niebie tylko z południowej półkuli (Obłoki Magellana) oraz gwiazdozbiór Krzyża Południa;