Suchumi to miasto w północno-zachodniej Gruzji, położone nad brzegiem Morza Czarnego. Założone zostało w VI w. p.n.e. przez greckich kolonistów pod nazwą Dioskuria. W czasach rzymskich i bizantyjskich przemianowane zostało na Sebastopolis. W średniowieczu miasto pełniło funkcję fortecy Księstwa Apsilae, a później Królestwa Abchaskiego, które pod koniec X wieku przekształciło się w Królestwo Gruzji. Po zdobyciu i zajęciu terenów dzisiejszej Abchazji i Gruzji przez Turków, Suchumi (przemianowane na Suhum-Kale) stało się jednym z bastionów Imperium osmańskiego przy granicy z Rosją. Miasto pełniło tę rolę aż do roku 1810 roku, kiedy wraz z Księstwem Abchaskim zostało wcielone do Imperium Rosyjskiego. W czasach sowieckich w Suchumi znajdowała się stacja hodowli małp (obecnie Instytut Badań i Terapii Doświadczalnej Patologii Akademii Nauk Abchazji) gdzie rzekomo próbowano stworzyć hybrydę małpy i człowieka. W mieście prowadzono także badania nad bronią jądrową. W latach 1945-1954 miejscowe laboratorium fizyki elektronowej zaangażowane było w program budowy radzieckiej bomby atomowej. Do do wybuchu wojny gruzińsko-abchaskiej w 1992 roku, Suchumi było ważnym węzłem komunikacyjnym oraz centrum turystycznym, miastem wielokulturowym i wielonarodowościowym. W powszechnym użyciu było tu aż dziewięć języków (z abchaskim, gruzińskim i rosyjskim na czele). W czasie wojny miasto zostało dotkliwie zniszczone. W 1993 roku po wycofaniu się wojsk Gruzińskich Suchumi zostało przejęte przez wojska abchaskich separatystów i ich sojuszników. Wtedy to dokaonana została tu masakra bezbronnych mieszkańców gruzińskiego pochodzenia. Egzekucje oraz tortury abchascy separatyści przeprowadzili przed budynkiem parlamentu. Wtedy też zniszczono m.in. budynek Archiwum Narodowego. Po wojnie blisko 50 tysięcy mieszkańców gruzińskiego pochodzenia zdecydowało się opuścić miasto. Obecnie Suchumi stanowi nieformalną stolicę wchodzącej w skład Gruzji republiki autonomicznej Abchazji.
Zwiedzanie
Obecnie Suchumi znane jest głownie z licznych sanatoriów, źródeł mineralnych oraz łagodnego, podzwrotnikowego klimatu. W mieście spotkać można także kilka ciekawych zabytków. Najważniejszym z nich jest średniowieczny most arkadowy. Pierwsza przeprawa wzniesiona została tu już w XII wieku. Most opatrzony jest kamiennymi inskrypcjami. Kolejnym ciekawym zabytkiem jest usytuowany w pobliżu morza fort suchumski. Budowla wzniesiona została w XI wieku w czasie panowania króla Bagrata III. Twierdza powstała na ruinach starego rzymskiego obozu warownego. W późniejszym czasie fort rozbudowany został przez Turków i Rosjan. Pozostałe warte uwagi zabytki Suchumi to m.in. Sobór Zwiastowania, kościół św. Szymona Apostoła, wzniesiony na początku XX wieku Hotel Rica, ewangelicko-luterański kościół św. Jana oraz Kolumnada. Warto także zobaczyć Muzeum Narodowe Abchazji oraz założony przez polskiego botanika Władysława Bahrynowskiego, Ogród Botaniczny.
