Obóz Zagłady w Treblince - panorama

Treblinka to niewielka miejscowość w środkowo-wschodniej Polsce, położona na terenie gminy Małkinia Górna nad rzeką Bug. Niedaleko wioski znajduje się były niemiecki nazistowski obóz zagłady SS-Sonderkommando Treblinka, który funkcjonował w czasie II wojny światowej od lipca 1942 roku do listopada 1943. Placówka założona została w ramach akcji "Reinhardt" (kryptonim akcji zagłady Żydów w Generalnym Gubernatorstwie i regionie białostockim) i prowadzono w niej eksterminację ludności żydowskiej. Do czasu przybycia pierwszego transportu na terenie obozu wzniesiono budynek z trzema komorami gazowymi oraz baraki mieszkalne dla więźniów i załogi. Cały teren zaś, otoczono ogrodzeniem z drutu kolczastego. Pierwszym komendantem obozu został SS-Obersturmführer dr Irmfried Eberl. Niemcy przysyłali tu przede wszystkim transporty z gett w okupowanej Polsce, w tym z getta warszawskiego. Ponadto w Treblince byli mordowani Żydzi austriaccy, czescy, greccy, jugosłowiańscy, niemieccy i słowaccy oraz Romowie i Sinti. Ofiary zabijano w stacjonarnych komorach gazowych przy użyciu tlenku węgla. Obecnie szacuje się, że w Treblince uśmiercono przeszło 780 tysięcy osób. Był to największy ośrodek zagłady w Generalnym Gubernatorstwie, a zarazem drugi po Auschwitz-Birkenau w okupowanej Europie. W pobliżu obozu zagłady (Treblinka II), znajdował się także działający od 1941 roku karny obóz pracy (Treblinka I) do którego zsyłano przede wszystkim mężczyzn i kobiety obwinionych o przestępstwa o charakterze gospodarczym i kryminalnym. Po wojnie dopiero w 1947 roku, m.in. na skutek nacisków organizacji żydowskich, władze komunistyczne podjęły działania mające na celu zabezpieczenie terenu poobozowego i uczczenie ofiar. Latem 1947 roku Sejm wydał ustawę w sprawie upamiętnienia ośrodka zagłady Treblinka II oraz pobliskiego obozu pracy Treblinka I. Jakiś czas później na terenie obozu wybudowany został pomnik, a także utworzone zostało muzeum. Symboliczną bramę obozową stanowią dwa betonowe bloki z wyrytym napisem „Obóz zagłady”. Przed bramą znajduje się siedem kamiennych tablic: na sześciu opisano pokrótce historię obozu[a] (po angielsku, francusku, niemiecku, polsku, rosyjsku i w jidysz), podczas gdy na siódmej wyryto plan obozów Treblinka I i Treblinka II. Od bramy ku symbolicznej rampie kolejowej prowadzi brukowana droga. Centralnym elementem założenia przestrzenno-pomnikowego jest monument autorstwa Franciszka Duszeńki, wzniesiony w miejscu, gdzie miał znajdować się budynek z "nowymi" komorami gazowymi. Jest zbudowany z nieobrobionych bloków granitowych, nawiązujących wyglądem do jerozolimskiej Ściany Płaczu. Przed pomnikiem ustawiono kamienną płytę, na której w językach angielskim, francuskim, hebrajskim, niemieckim, polskim, rosyjskim i jidysz wyryto napis "Nigdy więcej".

Obóz zagłady w Treblince - Plan

access_time Godziny otwarcia
- codziennie w godzinach: 9.00-18.30
mail