Bardejów - panorama

Bardejów (Bardiejów) to zabytkowe miasto w północno-wschodniej Słowacji, położone nad rzeką Topľa na zachodnim krańcu Beskidu Niskiego, około 20 km od przejścia granicznego w Koniecznej. Jego udokumentowane początki sięgają pierwszej połowy XIII wieku, kiedy to znajdowała się tu niewielka osada zwana Terra Bartfa (Ziemia Barta). Wtedy to znajdował się tu klasztor Cystersów z przylegającym do niego kościołem św. Idziego. Korzystne położenie na trasie ważnego szlaku handlowego wiodącego z Półwyspu Bałkańskiego do Polski oraz na Ruś sprawiło, że niewielka wioska bardzo szybo rozrosła się w znaczący ośrodek handlowy. W 1376 roku Bardejów otrzymał status wolnego miasta królewskiego, a co za tym idzie także liczne przywileje oraz ulgi. Na początku XV wieku miasto było oblegane przez polskie oddziały. Szczyt rozkwitu i potęgi Bardejowa, zwanego wówczas z węgierskiego Bártfa przypadł na XV stulecie, kiedy liczni królowie (także i polscy) udzielali mu licznych przywilejów, a w mieście kwitł handel oraz prężnie rozwijało się rzemiosło. Wtedy też rozpoczęto budowę wielu nowych okazałych budowli oraz potężnych fortyfikacji z których większość przetrwała do czasów obecnych. W tym czasie w mieście powstała pierwsza na Węgrzech publiczna biblioteka (Bardejów stanowił część Górnych Węgier). Najbardziej rozpowszechnionym rzemiosłem w mieście było tkactwo, a wyrób płótna stanowił miejski monopol, którego zawzięcie strzegli mieszkańcy. Złoty wiek Bardejowa zakończył się pod koniec XVI stulecia, nie przeszkodziło to jednak rozkwitu kulturalnego miasta, do czego przyczyniła się w dużej mierze reformacja. W tym czasie funkcjonowała tu szkoła w której wykładał wybitny słowacki humanista oraz teolog Leonard Stöckel (uczeń Lutra). W XVII wieku miasto popadło w stagnację do czego przyczyniły się głownie wojny, powstania antyhabsburskie oraz spadek znaczenia lądowych szlaków handlowych.

Zwiedzanie

Miastu udało się uniknąć większych zniszczeń podczas ostatnich wojen dzięki czemu do czasów obecnych zachowało się tu wiele niezwykle cennych zabytkowych budowli oraz otoczony malowniczymi domami mieszczańskimi staromiejski rynek (námestie). Najcenniejszym zabytkiem Bardejowa jest zamykający północną pierzeję rynku imponujący trójnawowy gotycki kościół św. Idziego (Bazilika svätého Egídia). Świątynia ta wzniesiona została na początku XV wieku w miejscu starego klasztoru cystersów. W jej wnętrzu zachowało się 11 późnogotyckich ołtarzy z których na szczególna uwagę zasługuje ołtarz Marii Panny z pietą. Dla zwiedzających udostępniony jest także taras widokowy na wieży kościoła z którego rozpościera się przepiękny widok na okolicę oraz zabytkowe centrum miasta. Na rynku w sąsiedztwie kościoła znajduje się wczesnorenesansowy budynek ratusza miejskiego (mestská radnica). W swoim obecnym kształcie budowla ta powstała w XVI wieku. Dziś w murach ratusza ma swoją siedzibę Muzeum Szarysza prezentujące historię oraz dorobek regionu. Pozostałe ważne zabytki Bardejowa to m.in. późnobarokowa fontanna z rzeźbą św. Floriana, kościół Jana Chrzciciela oraz pochodzące z przełomu XIV i XVI wieku otaczające miasto mury obronne z dwiema bramami, basztami oraz barbakanem (najlepiej zachowane tego typu fortyfikacje na Słowacji). W 2000 roku zabytkowe stare miasto Bardejowa wraz z dzielnicą żydowską zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

mail

Multimedia