Lejda - panorama

Lejda to miasto w zachodniej Holandii, położone w nad rzekami Oude Rijn (Stary Ren) i Nieuwe Rijn (Nowy Ren) w pobliżu brzegu Morza Północnego. Jest to jedno z najstarszych niderlandzkich miast, którego początki sięgają XI wieku. Wtedy to na okolicznym wzgórzu wzniesiony został niewielki gród obronny, który w kolejnych wiekach rozbudowany został w okazałą twierdzę. Prawa miejskie, a co za tym idzie także liczne przywileje i ulgi Lejda uzyskała w 1266 roku. W 1575 roku Wilhelm I Orański założył w Lejdzie pierwszy holenderski uniwersytet, na którym kształciło się wielu wybitnych przyszłych wybitnych naukowców czy członków holenderskiej rodziny królewskiej. Placówka ta nie posiada centralnego kampusu, a jej budynki rozsiane są po całym mieście. Największy okres rozkwitu Lejdy przypadł na "złoty wiek", kiedy to miasto zamieszkiwane było przez blisko 100 tysięcy osób. Obecnie Lejda stanowi jeden z największych i najważniejszych ośrodków handlowych i przemysłowych Holandii (handel kwiatami). Wielowiekowa historia pozostawiła tu także wiele ciekawych i zabytkowych budowli.

Zwiedzanie

twierdza Burcht. Jej początki sięgają XI wieku, kiedy to sztucznie usypanym wzgórzu wzniesiona została pierwsza drewniana warownia. W kolejnych wiekach zastąpiono ją kamienną konstrukcją. Pozostałe ważne zabytki Lejdy to m.in. monumentalny XV wieczny gotycki kościół Hooglandse Kerk, renesansowy budynek ratusza (Stadhuis), Dom Wagi (Waag), późnogotycka bazylika św. Piotra (Pieterskerk), dwie bramy miejskie (Morspoort i Zijlpoort), wybudowany w 1743 roku blisko 30 metrowy wiatrak De Valk (obecnie siedziba muzuem) oraz przeszło 30 niezwykle malowniczych dziedzińców mieszkalnych zabudowanych przytułkami dla ubogich zwanych potocznie hofjes. W mieście znajduje się także wiele interesujących muzeów. Najciekawsze z nich to m.in. Narodowe Muzeum Starożytności (Rijksmuseum van Oudheden), poświęcone holenderskim mistrzom Stedelijk Museum De Lakenhal czy Państwowe Muzeum Etnograficzne (Rijksmuseum voor Volkenkunde). Miasto zwiedzać można także na pokładzie łodzi spacerowej (Schuitje Vaart). Lejda poprzecinana jest licznymi kanałami, które otaczają piękne kamienice.

Rembrandt

W 1606 roku w Lejdzie urodził się wybitny holenderski malarz, rysownik i grafik Rembrandt Harmenszoon van Rijn. Obecnie uważany jest on za jednego z największych malarzy holenderskiego złotego wieku (okres, w którym kultura, nauka, sztuka oraz potęga militarna i polityczna Holandii osiągnęły apogeum). Artysta pozostawił po sobie blisko 300 obrazów olejnych, tyleż samo grafik oraz około 1000-2000 rysunków (w Polsce znajdują się trzy jego dzieła). Charakterystyczną cechą jego dzieł było zafascynowanie efektami światła oraz głębokich cieni. Do najbardziej znane dzieła Rembranta to m in. Lekcja anatomii doktora Deymana (1656), Wymarsz Strzelców (1642) czy Portret dziewczyny w oknie (1645).

mail