Stryj to miasto w zachodniej części Ukrainy o bogatej i ciekawej historii, położone nad rzeką o takiej samej nazwie (dopływ Dniestru) od której przyjęło swą nazwę. Nazwa rzeki zaś pochodzi dawnej nazwy stryg oznaczającej strugę czy strumień. Pierwsze historyczne wzmianki o mieście pochodzą z drugiej połowy XIV wieku. Wtedy to Stryj wcielony został do Królestwa Polskiego. Prężnemu rozwojowi miasta sprzyjało korzystne położenie na przecięciu dwóch ważnych szlaków handlowych. W 1431 roku Stryj otrzymał prawa miejskie, a w 1460 roku król Kazimierz Jagiellończyk (1427-1492) nadał miastu prawa magdeburskie. Stryj otrzymał wtedy liczne przywileje oraz ulgi m.in.: pozwolenie na organizowanie jarmarków, połów ryb, wycinkę drzew w królewskich lasach, czy zezwolenie na budowę sukiennic przy głównym rynku miasta. Na przestrzeni wieków Stryj regularnie niszczony był przez powodzie i pożary. W XVII wieku miasto został najechane i zniszczone przez Tatarów. Odbudowane stało się miejscem gdzie osiedlili się Żydzi oraz zbiegli pod władzy osmańskiej Serbowie. Przełom XVIII i XIX wieku stanowił okres upadku miasta. Ponowny rozwój nastąpił dopiero w czasie autonomii galicyjskiej, zwłaszcza po doprowadzeniu tu w 1873 roku kolei. Wtedy to Stryj stał się jednym z największych węzłów kolejowych w Galicji. Przez miasto przebiegała otwarta w 1884 roku Galicyjska Kolej Transwersalna (Galizische Transversalbahn). W mieście wzmiesiono piękny dworzec kolejowy z zapleczem - parowozownią i warsztatami naprawy taboru.
Zwiedzanie
Centrum najstarszej części Stryja stanowi rynek po którego zachodniej stronie wnosi się okazały neogotycki kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Jego początki sięgają końca XIV wieku, kiedy to wzniesiona została tu pierwsza świątynia. Swój obecny kształt kościół uzyskał w czasie ostatniej większej przebudowy jaka miała miejsce pod koniec XIX stulecia. Do świątyni przylega od południowej strony kaplica z pięknym rzeźbionym kamiennym portalem i renesansowymi oknami. Pozostałe ważne zabytki miasta to m.in. pochodzący z XVII-XVIII wieku kościół Franciszkanów, dawny budynek polskiego stowarzyszenia "Sokół" (obecnie Dom Kultury), kościół serafitek pw. św. Józefa (obecnie cerkiew archistratega Michaiła), pozostałości średniowiecznego zamku, kościół św. Marii Magdaleny (obecnie cerkiew greko-katolicka) oraz znajdująca się na terenie dawnej dzielnicy żydowskiej wzniesiona w 1817 roku Wielka Synagoga.
Ciekawostki
- W Stryju urodził się Zygmunt Szendzielarz pseudonim "Łupaszka" (1910–1951) - późniejszy major, żołnierz niezłomny, dowódca V Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, skazany na śmierć przez komunistów.
