Park Narodowy Dartmoor
Parki narodowe

Dartmoor to niezwykle malowniczy płaskowyż w południowo-zachodniej Anglii, położony na Półwyspie Kornwalijskim i rozciągający się pomiędzy Exeterem a Plymouth. To największe w kraju pustkowie zajmuje powierzchnię blisko 1000 km2. Dominującymi elementami krajobrazu są tu liczne mokradła, wrzosowiska, torfowiska i śliskie ściany surowego granitu, które bardzo często objęte są mgłą. Z uwagi na ten oryginalny krajobraz, faunę oraz liczne obiekty zabytkowe, od prehistorycznych aż po współczesne kamieniołomy granitu, w 1954 roku płaskowyż Dartmoor objęty został parkiem narodowym. Co ciekawe stanowi on własność prywatną - należy do księcia Kornwalii. Mimo to ma charakter otwarty. Poruszając się po nim należy tylko pamiętać o kilku zakazach: nie wolno tu zostawiać samochodów na noc ani odjeżdżać samochodem dalej niż 15 metrów od drogi, obozować można tylko w miejscach niewidocznych z domów. Całkowicie zabronione jest rozpalanie ognisk. Obecnie na terenie parku zamieszkuje około 33 tysiące osób, głównie we wsiach i małych miasteczkach. Największe z nich, Ashburton liczy sobie przeszło 3,5 tysiąca mieszkańców.

Park Narodowy Dartmoor

Jeśli ktoś planuje poważniejsze wyprawy na Dartmoor to powinien mieć na uwadze, że mimo sielskiego krajobrazu poza wyznaczonymi szlakami na pustkowiu bywa czasem naprawdę niebezpiecznie. Wraz z mgłą zapadają ciemności tak absolutne, że widoczność sięga zaledwie kilka metrów. Poza szlakiem często można też tu trafić na zdradliwe bagna czy rozpadliny, dlatego warto zawsze mieć przy sobie dokładną mapę terenu. Warto także wiedzieć, że część płaskowyżu zajęte jest przez Brytyjskie Ministerstwo Obrony na poligon na którym często odbywają się ćwiczenia. Serce Dartmoor stanowi miasteczko Princetown, szczycące się wybudowanym jeszcze w czasach napoleońskich pilnie strzeżonym więzieniem (Dartmoot Prison). Ponadto znajduje się tu także centrum informacyjne parku narodowego. Kierując się na północny-wschód dotrzeć można do Postbridge gdzie znajduje się Clapper Bridge - czyli charakterystyczny dla regionu rodzaj prymitywnego mostu, złożonego z granitowych płyt, opartych na filarach z tego samego materiału. Poruszając się dalej dotrzemy Grimspound - liczącego przeszło 3 tysiące lat pozostałości osiedla z epoki brązu. W południowo-wschodniej części parku napotkać można przepiękną dolinę Dartmeet, gdzie spotykają się ze soba rzeki East Dart i West Dart. Popularnością wśród turystów cieszy się także miejscowość Widecombe-in-the-Moor gdzie znajduje się XIV wieczny kościół św. Pankracego (Church of st Pancras). W północno-wschodniej części parku warto odwiedzić miasteczko Chagford z XV wiecznym kościołem św. Michała Archanioła (Church of St Michael the Archangel). W jego pobliżu (niedaleko Teign Gorge) znajduje się wybudowany w latach 1910-1930 wg projektu znanego architekta sir Edwarda Luytensa zamek Drogo (Castle Drogo). Kierując się na granice parku dotrzemy do uroczego miasteczka Okehampton z bardzo dobrze zachowanym starym miastem.

Park Narodowy Dartmoor

Okoliczne wrzosowiska usiane są różnego rodzaju kamiennymi pamiątkami z epoki brązu. Spotkać można tu kopce, grobowce, tajemnicze kręgi, menhiry czy kamienne rowy (najdłuższy z nich ma aż 3,3 km). Same wrzosowiska obrosły także licznymi legendami. Przedstawiane są w nich jako siedlisko wróżek, chochlików, czy jeźdźców bez głowy. Tereny te stały się także inspiracją dla wielu znanych pisarzy. Tak o Dartmoor pisał m.in. sir Arthur Conan Doyle w książce zatytułowanej Pies Baskerville'ów: "Im dłużej człowiek tu przebywa, tym większe wrażenie wywierają moczary swoim ogromem i ponurym urokiem. Kto raz dotarł na te tereny, ten pozostawił za sobą wszelkie ślady Anglii współczesnej, by znaleźć się w świecie ludzi przedhistorycznych". Park Narodowy Dartmoor słynie także ze swojego bogactwa ptaków. Spotkać tu można m.in. kormorana czarnego, czaplę siwą, sokoła wędrownego czy myszołowa zwyczajnego. Charakterystycznym elementem krajobrazu Dartmoor są liczne pagórki posiadające skaliste szczyty zwane tors. W sumie jest ich tu kilkaset, a najwyższy z nich to mierzący 621 metrów High Willhays. Wzniesienia stały się inspiracją dla corocznego Ten Tors Challenge - pieszej wędrówki wokół dziesięciu z nich, w której bierze udział blisko 2,5 tysiąca osób w wieku od 14 do 19 lat.

Park Narodowy Dartmoor - mapa

Ciekawostki

  • Nazwa Dartmoor pochodzi od przepływającej przez płaskowyż rzeki Dart.