Wieża Eiffla

Zabytki

Wieża Eiffla (Tour Eiffel) to z jedna z najbardziej znanych budowli Paryża, która uznawana jest za symbol tego miasta, a niekiedy też całej Francji. Słynna "Żelazna dama" usytuowana jest w zachodniej części miasta, nad Sekwaną, na północno-zachodnim krańcu Pola Marsowego. Wieża ma aż 324 metry wysokości (wraz z anteną) co czyni z niej najwyższą budowlę Paryża i piątą co do wysokości we Francji. W momencie powstania była to najwyższa wieża na świecie. Jej całkowita wysokość zmieniała się kilkukrotnie za sprawą zamocowanej na jej szczycie anten. Tytuł najwyższej budowli świata odebrał jej dopiero w 1930 roku słynny budynek Chryslera w Nowym Jorku, będący wówczas o 18 metrów wyższy. Pierwotnymi pomysłodawcami projektu byli Maurice Koechlin i Emile Nouguier, pracownicy w biurze słynnego Gustave'a Eiffela. Samą budową kierował zaś, Koechlin. Cała konstrukcja wieży składa się z 18 038 części metalowych i około 2,5 mln nitów, jej całkowita masa, razem z betonowymi filarami wynosi około 10 tysięcy ton. Konstrukcja wsparta jest na czterech trapezoidalnych podstawach o boku 25 metrów każdy. Na wysokościach 58 metrów, 116 metrów i 273 metrów znajdują się tarasy widokowe. Na budowę wieży przeznaczono 7,8 mln franków, czyli około 65 mln dzisiejszych złotych, z czego ok. 75% zwróciło się już w ciągu pierwszych 5 miesięcy (do końca roku, w którym zakończono budowę) od otwarcia wieży dla turystów.

Wieżę wybudowano specjalnie na na Wystawę Światową zorganizowaną w Paryżu w 1889 roku. Budowla miała upamiętnić setną rocznicę rewolucji francuskiej oraz zademonstrować poziom wiedzy inżynierskiej oraz możliwości techniczne epoki. Budowla od samego początku wzbudzała wiele kontrowersji wśród mieszkańców Paryża. Ponadto liczni XIX wieczni architekci potępili ją za nadmierne wykorzystanie żelaza, uznawanego za nieszlachetny materiał budowlany. Słynny pisarz Guy de Maupassant pisał, że codziennie jada posiłki w mieszczącej się na niej restauracji: "to jedyne miejsce, z którego jej nie widać" - tłumaczył. Paryscy intelektualiści, artyści, robotnicy i drobnomieszczanie podpisywali petycje, domagając się zniknięcia żelaznej konstrukcji z panoramy miasta. Podkreślali przede wszystkim, że zginie dużo ludzi w momencie, gdy kolos runie na ziemię - a że runie, nie mieli żadnych wątpliwości. Co ciekawe plan zakładał, że po 20 latach wieża zostanie rozebrana. Sam Eiffel nie chciał jednak, żeby jego projekt został zniszczony. Aby uniemożliwić rozbiórkę wieży, założył na niej laboratorium meteorologiczne. Od demontażu ocaliły ją także udane próby z telegrafem bezprzewodowym, umieszczonym na jej szczycie, oraz pierwsze eksperymenty z transmisją telewizyjną. Obecnie Wieża Eiffla stanowi jedną z najczęściej odwiedzanych atrakcji turystycznych Paryża. Na szczyt Wieży Eiffla dostać się można jedynie windą. Co ciekawe do dziś sprawny jest mechanizm windy hydraulicznej z 1889 roku.

Ciekawostki

• Co siedem lat, aby zapobiec korozji, wieża jest malowana, a do tego celu zużywa się około 60 ton farby;
• Wysokość wieży zmienia się o 18 cm w zależności od temperatury;
• W czasie II wojny światowej Francuzi uszkodzili windy we wnętrzu wieży, aby najeźdźcy nie mogli oglądać krajobrazu z jej szczytu. Hitler jednak się tym nie zraził i wszedł na górę o własnych nogach;
• Podczas budowy wygrawerowano na wieży nazwiska 72 znamienitych francuskich inżynierów, naukowców i matematyków tamtych czasów;
• W latach 1925-1934 na wieży zamontowane zostały billboardy Citroena. Były to wówczas największe reklamy na świecie;
• W czasie budowy Wieży Eiffla zginęła tylko jedna osoba (spadając z dużej wysokości).