Puszcza Białowieska
Przyroda

Puszcza Białowieska to rozległy kompleks leśny położony na terenie Polski i Białorusi, odznaczający się dużymi walorami przyrodniczymi i historycznymi. Jej łączna powierzchnia wynosi około 1530 km², z czego w granicach Polski znajduje się 620 km², a w Białorusi 880 km². Na terenie puszczy utworzono 20 rezerwatów, z czego za najciekawszy uchodzi Białowieski Park Narodowy. Za geograficzny środek puszczy uznaje się Białowieżę. Jest to niewielka miejscowość nad rzeką Narewką, położona przy drodze wojewódzkiej nr 689 biegnącej z Bielska Podlaskiego. Miasteczko stanowi bramę oraz doskonałą bazę wypadową do Parku Narodowego. Stąd rusza większość oznaczonych szlaków turystycznych, zarówno pieszych, rowerowych jak i konnych. Poruszanie się samochodem po puszczy wymaga specjalnego zezwolenia.

Puszcza Białowieska

W okresie średniowiecza jedynie królowie i zamożni magnaci posiadali przywileje na polowanie w tym rozległym borze. Na początku XV wieku król Władysław Jagiełło posiadał na terenie puszczy dworek myśliwski, mogący pomieścić cały dwór. Na przestrzeni lat w puszczy wybudowano aż 300 km torów do wywozu drewna. Dziś wozi się po nich turystów. Z Białowieży do skansenu kolejki wąskotorowej prowadzi zielony szlak zwany Wilczym Szlakiem. Obecnie Puszcza Białowieska jest najlepiej zachowanym lasem naturalnym na Niżu Europejskim. Ponad dwie trzecie powierzchni parku zajmują lasy liściaste. Wiele drzew przybiera formy niespotykane nigdzie indziej, np. lipy przypominają dęby, a wierzby dorastają do 22 metrów. Najwięcej jednak w puszczy spotkać można świerków, sosen, olch, brzóz i dębów. Największy z tych ostatnich, zwany "Maciek" ma 41 metrów wysokości i ponad 7 metrów w obwodzie. Najsłynniejszy jest jednak "Bartny" o obwodzie 6,1 metra i wysokości 41 metrów. Wśród szczególnie rzadkich roślin wymienia się pełnik europejski, kosaciec syberyjski, arnikę górską czy fiołek bagienny. Białowieski Park Narodowy charakteryzuje się dużą ilością martwego drewna. W Obszarze ochrony ścisłej zajmuje ono około 25% masy wszystkich drzew. Dzięki rozkładowi martwych pni do gleby wracają cenne substancje odżywcze, przywracające jej żyzność. Na terenie puszczy żyje około 12 tysięcy gatunków zwierząt (stosunkowo dużo jak na naszą strefę klimatyczną), wśród których przeważają bezkręgowce, a w szczególności owady. Ponadto występuje tu 120 gatunków ptaków, 7 gatunków gadów i 11 gatunków płazów. Symbolem parku jest żubr (największy ssak Europy), gdyż właśnie tutaj ocalono go od zagłady. Ratowanie tych niezwykłych zwierząt rozpoczęło się już w 1919 roku, kiedy to puszczę zamieszkiwało zaledwie kilka osobników. W 1939 roku w wydzielonym rezerwacie Puszczy Białowieskiej żyło już 16 żubrów, jednak po wojnie zostało ich niestety tylko pięć. Rozpoczęła się powolna odbudowa stada. We wrześniu 1952 roku po raz pierwszy wypuszczono zwierzęta, trzymane dotąd w ścisłym rezerwacie, na wolność. Obecnie na terenie parku żyje największa populacja wolnego żubra na świecie (około 500 osobników). W 1979 roku polska część Puszczy Białowieskiej została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Białoruska część, zaś wpisano dopiero w 1992 roku tworząc jeden z największych w Europie transgranicznych obiektów dziedzictwa światowego.

Puszcza Białowieska - Mapa

Ciekawostki

  • Żubry działają bardzo wolno, ale w sytuacji zagrożenia reagują błyskawicznie. Żubr biegnący, czy atakujący ma prędkość biegnącego psa. Szczególnie niebezpieczne są żubrzyce po ocieleniu. Przez trzy miesiące praktycznie nie można się do nich zbliżać.